«What we call "progress" is the exchange of one nuissance for another nuissance» Çò que se sona "progrès es un cambi d'en anuèg per un autre. Henry Havelock Ellis, psiquològue sexual e reformista social britanica.
E la frasa, pels catalans e per las catalanas, es pron d'actualitat, els que an escambiat lo franquisme dictatorial per lo pòst-franquisme o borbonisme votacional.
Aquesta frasa es la del jorn per Logos.
Uèi vos prepausi un tèxte en rapòrt ambe l'afar Èric Bertran o l'apendiç de dangièr per l'Espanha ... Los Espanhòls pòst-franquistas e "democratas", de còps que i a ministre actualament a Madrid, es un "dangierós terrorista" ; vist l'escala de valors dels franceses, pòdon dire que per els tanben lo qualificatiu es valable, mas damora que es anormal per l'istòria meteissa de l'Èric Bertran, lo ciutadan que vòl simplement l'etiquetatge dins sa lenga, al seu país lo mai parlat, Principat de Catalonha.
Mas tornem a l'afar psiquanalitic que vos vòli prepausar. Es un tèxte d'un libre pron conegut sul tèma : Adam Philips « Lo Poder Psiquologic ». Lo capítol 3 se sona páurs.
I - Coma soi tengut provar l'existéncia d'una burla universala ? Antony Kenny, Rason e cresença.
Idries Shah conta una istòria que sembla d'origina sofiá quitament s'existís mantunas variantas dins d'autras culturas. Mullah Nasrudin es dins lo pati de la maison e escampilha mantunes grans de milhs. Un òme que passa s'atuda e zo gaita extremament chepicat.
- Mullah Nasrudin, se demanda, perqué escampilhas aquestas granas de milh ?
- Per temperar los tigres d'arribar aquí, se respond lo Mullah.
- Mas i a pas cap tigre per'aquí !
- Vertat ! ... Eficaç, de vertat ? Dís lo Mullah.
Me voldriái servir d'aquesta istòria per bastir la meuna primièra parabòla psiquanalitica sobre la páur. L'istòria se n'en pausa mantune nombre de questions.
E i a efectivament agut mantunes tigres dins la vida de Nasradin e es pervengut a lo recusar gràcia a mantunes grans de milh ? O aquesta istòria s'inscriu dins un ritual simbolic transmetut de generacion en generacion e apartenent a una cosmologia beucòp mai bèl ? La vida de Nasrudin es estada efectivament amenaçada per mantunes tigres e a pensat la solucion de las granas de milh que, per pura coïncidéncia, s'es trapada eficaça ? ( escampilhèt de milh e, tal los tigres son pas jamai revenguts, ne dedusiguèt que lo seu sistèma foncionava).
Aquesta istòria permet de temporar aqueste gènre de consideracions fastidiosas, un pauc a la manièra d'una nhòrla. Tal unas granas de milh, se tempora a l'eficacetat. Avem enormament de mal de pensar que lo Mullah s'enganèsse, que es ridicul o que s'engana. Es nosautres que risquem d'èstre ridiculs en adoptant una pausicion de superioritat. A la fin de l'istòria, sem ben forçats de nos questionar quantes de temps avem nosautres durar a escampilhar granas de milh e que son los nòstres tigres. Coma pel caminaire que s'es atudat per demandar al Mullah çò que fasiá, seriam benlèu alebrit se s'escampilhava de milh en plaça de jo. Aquò laissariá de pensar als tigres. Lo Mullah, el, a visiblament ben l'intencion de non pas los doblidar. Los grans de milh son la seuna manièra de se brembar.
Estimariá redusir la portada d'aquesta istòria, l'interpretar donc, e l'emplegar per parlar de la nocion de defensa en psiquanalisi o dels «mecanismes» de defensa, tal se los crida sovent per donar compte de lor natura mecanica o compulsiva (lo fait qu'aqueles son mantunas operacions inconscientas). Las defensas del me son activadas per la páur e, en meteis temps, servísson a la regular. Es a èlas que l'organisme crida per evitar d'èstre capvirat per mantunes estimulis. Fòrça es donc d'imaginar que lo me sap jà (benlèu insconscientament) que son los tigres, çò que representávan -sap çò que nos fa páur e que nos cresem incapables de mestresar. (Sauriam benlèu atanben enveja de saber, tal Sartre, ont lo me va cercar aqueste saber.) Fòrça nos es atanben de suportar que lo me -de critèri estetics e morals-, quitament se èra sense saber çò qu'èra un tigre. ( Lo me defensiu s'es fabricat una morala que li ven de la páur e que li permet d'anticipar : «prejutja » per non pas aver a jutjar, per non pas tròp pensar.) L'istòria del Mullah nos ensenha que la páur, tal un desir, nos explica pauc de causa sus l'objècte. Impossible de passar de las granas de milh als tigres sense explicacion. Nòstras defensas nos ensenhan pas forçadament sus çò que nos protegem o çò que nos fa páur. L'interpretacion es donc necessari. L'explicacion del Mullah demanda a èstre explicada. De fait, per definicion, una defensa primitiva (tal lo concepte de clivatge en çò Klein) creada l'illusion que l'objècte de la páur podem parier emplegar mantunas granas de milh per nos protegir dels tigres.
Contrariament al milh del mullah, mantunas de nòstras defensas nos para pas sonque de l'objècte presumit de la nòstra páur, nos para atanben de saber qu'aqueste objècte existís. Mas qu'aprenem la manièra que bastissem nòstra defensas -travada, clivatge, projeccion, negament- sobre çò que nos fa páur ? Lo bon sens diriá que l'enemic se reconeis a la seuna armadura e que la páur s'enebís se a pas cap d'objècte precís. (La question d'Auden « Un boclièr es una arma ? » acaba çaquelà de complicat lo problèma.) L'istòria del Mullah nos explica que la páur es al lindal -un estat intermedari- entre lo saber e la supersticion. Lo fait d'escampilhar mantunas granas de milh pròva siá qu'aquò fa fugir los tigres, siá que i a pas cap tigres dins la region. Es aquesta incertitud reconfortanta, aquesta neutralizacion provisòria del dobte, que baila aqueste tipe de defensa tant eficaç. Lo Mullah fa viure la possibilitat dels tigres, la possibilitat d'una excitacion dangierosa, e li fa gràcia per las seunas defensas.
D'un punt de viste psiquanalitic, la manièra que bastissem las nòstras defensas fa qu'inconscientament convidem -gardem lo contacte ambe- çò que nos fa páur. Escampilhar mantunas granas de milh es una manièra de pensar als tigres (tot parier que lo tristum pòt èstre un mejan de tornar dire çò que fauta dins la seuna vida). En bastir la páur tal una fòrma de desir, en la descriure tala una mena d'excitacion particulara, la psiquanalisi a transformat l'objècte de la páur -l'endreit que s'es installada, los tigres -en paradòxa : al encòp insasible e irresistible. Pas mai qu'ambe un doble, l'objècte del desir, zo podem pas trapar e li escapar. Tal un nevròsi, nos elonhem sempre de çò que recerquem. Lo nevrozat se trapa sempre aquí ont se voliá pas anar. [...] p. 85
Me sembla que la darrièra frasa, per acabar, es pron eficaç per parlar dels espanhòls e de lor estat nacional psiquologic, e de lor Estat centralizat e borbonista, meteis.