Me sembla que cal jamai oblidat l’istòria, en Occitània coma en Alsàcia.
L’integrisme d’Estat (notarèm que la guèrra als Josius se farà sempre en tota legalitat) o religiós, que sovent son mesclats, es causa d’Istòria universala ; Estrasborg èra pas encara de l’Estat francés, mas se debanava jà causa sense èstre Alemanha, o tocada pel nazisme.
Se cal recordar en 1349, la situacion politica d’Estrasborg.
La vida dels josius sul continent europèu de l’Edat dit Mejan, pro ric en Occitània, es listat de mantunes moments sangnoses que podèm donar coma barbars ; èra lo fait d’una societat integrista catolica que coneissèm plan en Occitània. Lo chaple dels josius d’Estrasborg, conegut a Estrasborg, pauc en França, filha ainada de la Glèisa de Roma, coma lo chaple d’Estrasborg, es donat coma un chaple de mai suportat per una comunautat de religion josiva a Estrasborg qu’èra un país plan separat del reialme integrista vesin, França qu’aviá tanben la costuma d’aquel temps de monjezar Roma e lo sistèma integrista intallat a Roma.
Las primièras decadas del 14en sègle èran marcadas dedins lo dit Sant Impèri Germanic, que lo Reialme d’Arles ne fasiá partit, donc la Provença actuala, emplenat per guèrras e susmauntas permanentas, consequéncias de luchas nombrosas entre princeps alemands. D’aqueles tempses Avinhon albergava los Josius, es per dire que se pensavan gaire en securitat levat per las securitats de las institucions d’Avinhon, e l’Estat independent qu’èra aital considerat pels vesins. D’aqueles tempses dins l’Impèri Germanic las susmautas èran apatzadas per milícias, un pauc sul modèl de las milícias que fan las guèrras en Ucraïna actualament ; l’Edat dit Mejan es encara en vida en Euròpa.
L'Alsàcia, principautat de l’impèri germanic, èra donc tocada per aquel biais de gerir las susmauntas. Mantunes gropes de milicians sèran constituats que, devath la direccion d’un Armleder, rançonavan los ciutadans del prinipautat e botava lo fuòc al país alsacian sancièr. Lo màger princep d’Alsàcia decidiguèron de fargar una reaccion collectiva. Per fin, l’avesque d’Estrasborg farguèt una aligança ambe Landgrave d’Alsàcia e las vila del Decapòl. Los associatis o co-aligats faguèron lo serment contra la banda d’Armleder e contra totes los qu’èran junts a el dins l’intencion de participar al chaple dels Josius designats coma lo principal problèma per la securitat d’Alsàcia.
Los chaples dels josius èran un fenomèn pro frequent dins l’Impèri Germanic per gardar la conscéncia catolica en patz. Aquò debutèt de cap a 1347 èra d’una dimension granda. La sorga n’èra estat la pèsta nègra que tocava Euròpa dempuèi annadas. Alara que los Josius n’èran mens tocats que los Catolics, una question tafuravan la populacion cristiana. Aquel supausat privilègi èra etiqueda a la manièra de las observanças rigorosas que demandavan la religion josiva e que los podiá –eventualament- salvagardar de la pèsta.
La populacion d’Alsàcia mens educada, o pensava diferent. La pèsta aguèt aital una interpretacion pro diferenta. D’un latz la pèsta nègra èra un castig de Dieu per punir los princeps copables, Armleder èra aital un castig de mai ; d'autre latz, s’acuzava formalament los josius d’aver provocat la malautiá generalizada en empoisonar los punts d’aiga, sorgas, fontanas, cistèrnas. Lo pòble d’Alsàcia, tocat grevament pel mal, cercava un boc-emissari : los Josius, tal coma èra normal d’o far dempuèi l’inquisicion dels Castilhans e la fugida dels Josius de Castilha ; l’Istòria d’Euròpa es faita de l’installacion de dominò que farà paur fòrça temps a la comunautat josiva d’Euròpa. Per s’atacar als Josius en tota quietud a Estrasborg, fau detenir las pròvas de la culpabilitat ; lo clergat e la populacion ne trobarà sense cap dificultat (quora la justícia es donada pels clercs de Glèisa es sempre un problèma). Mantunes Josius torturats a Wintzenheim ne donèran tant que los «jutges» n’aguèssen mestièr. D’ara enlà, se posquèt passar a la condamnacion comunautària (causa costumièra d’aquel temps) ; la populacion josiva es alara dintrada dins la paur generalizada. A Estrasborg, prèp del mes d’Adar – a la debuta de l’annada 1349 – cap Josiu èra dins las carrièras de la ciutat alsaciana. Lo Stettmeister d’Estrasborg, devisarà per gardar los Josius contra la violéncias dels entorn, e del pòble alsacian catolic, ordonèt de clavar lo barris dels Josius. Dins mantunes Principautats de l’Impèri, coma los vesins, d’autras alèrtas tocaràn los Josius d’Alsàcia. Los chaples se son generalizats, Confederacion Helvetica, Renània, de Nauta-Alsàcia. Los senhors alsacians, inquièts pel movement, se son amassats a Benfeld per avizar los mejans per establir tornar l’òrdre. Mas –coma o podèm veire ara al XXIen sègle- cridèran sonque la populacion al calme, sense far una valorizacion negativa de las manifestacions. Sul pic, la situacion devenguèt critica en Baissa Alsàcia.
Del jorn a l’endeman, la situacion dels josius èra devenguda impossibla a Estrasborg. Èra pas la fauta del govèrn de la vilas : Sturm e Kuntz de Winterthur, los dos Stettmeister, avián, totparier que l'Ammeister (cap de la corporacion dels mestièrs) Pierre Schwarber, avián de la reputacion d'òmes justes e onestes que los josius n’avián res de crànher. Mas las corporacions dels mestièrs – pro potents aquí – e lo pòble, travalhat pels agitators fanatics catolics, enflamavan de marrits sentiments diferents del govern de la vila alsaciana. A partir del 9 de febrièr, los deputats de las corporacions demandèran a l'Ammeister - magistrat comparable al cònsol màger d’Occitània - l'arrestacion de totes los Josius e lo jutjament. Pierre SCHWARBER, refusèt la requèsta, amai encara prononcièt un discors plen de noblessa per apatzar la populacion catolica enrabiada. Los deputats furioses respondèron per insultas al discors de l’Ammeister : "o sabián pas jà vendut als Josius ?" Pierre Schwarber li agradèt pas aquel lengatge ; donc los arrestèt totes.
Un sol deputat sortiguèt de la vila e son accion foguèt decidoira pel jorn venent. Susmauntèt las corporacions que, totas, respondèron a la crida e s’apleguèran sus la plaça de la Catedrala. Se devisèt sus la situacion que caliá donar als Josius. Carnissièrs e afachaires èran los grands adversaris dels Josius qu’avián agut deutes considerablas : s’esperava aital eliminar creéncias e creancièrs. Los dos Stettmeister venguèron assistar a l’aplec, plaça de la Catedrala, sul modèl de la democracia grèga. Foguèron çaquelà mal vist, coma presents aquí, coma tot ciutadan catolic. Alara que devisavan sul tèma de la tranquillitat de la vila, foguèron insultats e acusats de corrupcion.
Lo 10 de febrièr marca una estapa decisiva dins l’evolucion de la susmaunta alsaciana a Estrasborg. Aquel jorn, en efèit, los susmauntaires an apoderat la vila, lo govèrn de la pichona republica. Faguèron proclams de descadença dels magistrats qu’èran favorables als josius : Sturm, Kuntz de Winterthur e sobretot l'Ammeister Pierre Schwarber, la bèstia nègra de la populacion. L’Ammeister novèl foguèt nommat, lo carnissièr Betschold, conegut per èstre jurat dels Josius. Amb la novèla aquesta, mantunes Josius daissèran la vila sul pic, d’autres son estats albergats pels Cristians de la vila.
Al fial dels jorns següents, los susmauntièrs se fan cara legala. Lo 13 de febrièr installèran lo novèl senat poblat dels amics. Pierre Schwarber, l'Ammeister intègre, foguèt castigat grevament pels ganhadors. Condamnat al baniment perpetual, a la confiscacion de totes los bens, lo èra enlevat lo dreit d’èstre donat coma borgés de la vila. Dementre que las assemblèas novèlas listavan mesuras, la multitud falorda emplenava las carrièras : la catastròfa èra en vista.
Lo 14 de febrièr serà la data fatidica. Las cronicas d’en Clossner e d’en Kœnigshoffen fan conéisser la jornada, un testimoniatge, esmoguent dins la simplicitat que fa mòstra, d’un companhon afachaire qu’assistava inpotent a l’afar e que donèt a Estrasborg la color de la sang.
"Dès l'aube, un vacarme indescriptible remplissait les rues de Strasbourg : c'était le bruit des troupes en marche, avançant au rythme de chants sauvages, accompagnés des cris de femmes déchaînées. Lorsqu'elle eut brisé les barrières qui fermaient l'entrée du quartier juif, la foule se précipita dans le ghetto. Hommes et femmes, enfants et vieillards furent égorgés sans pitié. Dans les maisons incendiées, des familles entières disparurent sans laisser trace."
Le témoin auquel nous avons fait allusion plus haut, rapporte un dialogue touchant entre un chef de famille juif et l'un des assassins. Comme le prétexte du massacre résidait dans la prétendue responsabilité des juifs dans la propagation de la peste noire, le juif s'écria : "Mais nos propres enfants aussi sont frappés par la peste". A quoi le gros Herrmann, le boucher de la Pfalz, répliqua : "Quand on a tué le fils de Dieu, on peut bien empoisonner un de ses enfants à soi, pour faire croire à son innocence : tout le monde sait combien les Juifs sont rusés".
Malgrat la dimension del chaple, mantunes josius pro numeroses –se parla de milièrs- avián sobreviscut. Foguèron amassats e trigossats cap al cememtèri josiu. Aquí s’installèt un cramador que primièr s’i lançèt los enfants josius : Èran baptejats abans d’èstre cremats. Los cronicaires fan saber las gentas actitudas de las femnas josivas : faguèron de tal biais violent per frenar los baptismes.
Quitament dins l’ignominia, l’integrisme catolic es stupefiant !
Aquela fotografia literària me sembla fòrça a las fotografias qu’aurián poscut far e que Peire Vidal faguèt, dels chaples dels Catars, puèi que se faguèt dels protestants en Occitània, chaples organizats per l’autoritat politica franca, e manejada per l’ecclesia catolic, papista e vaticanesca.
Cap comentari:
Publica un comentari a l'entrada