arcuèlh

dijous, de juliol 04, 2013

Etnica : mot clau d’una discutida politica

Se debana a París, lo país de l’excepcion culturala e de l’ignorança de l’esquèrra e de la dreita, amai d’èstre tanben lo país de la sindròma Enric III de Navarra.

Segon extremistas nacionalistas d’esquèrra o de dreita, es la causa etnica que frena tot desvolopament de la lei adaptada a las populacions. Aital per la creacion d’una «lei estructuranta» per crear un entitat pròpria en Pays-Basque, i a discutidas nacionalistas francesas, entre representant del supausat e unic pòble francés. Dins los arguments : «lo meu país es petit e polit», per exemple. O de l’autre costat : cal far atencion a l’etnisme. Es vertat que imposar lo sol francés dins las escòlas, dèu pas èstre de l’etnisme mas de sentat lingüistica publica ? Ensenhar los pòbles inferiors, coma la referéncia Jules Ferry o desirava, tanben que dèu èstre amabilitats politicas non etnicas.

Espagnac Pays-Basque

La rason de la creacion del departament de Belfòrt, es una rason etnica ; es clar que los Alemands an creat Belfòrt perqué n’en voliá pas ; mas quora Alsàcia tornava a la francizacion, a la granda France, Belfòrt auriá degut tornar al departament de Mulhaüsen; digun dins los nacionalistas franceses, per simplificacion administrativa al XXIen sègle, e per una vision prefectoralista de bona nòta, digun explica que cal eliminar aquel departament, digun.

E quora vesèm la descripcion de l’escambi pel Journal du Pays-Basque, entre doás elegidas d’esquèrra, nos pausèm questions ; non pas pus sus l’elegida nacionalista francesa (veire paragrafe precedent), mas sus l’argument en responsa, de la socialista que pòrta l’amendament.

La beutat d’un país, aquí Euskadi-Iparralde, fabrica la politica que cal establir ? O puslèu cal viure lo país ambe la populacion, per pensar una arquitectura legala. E çaquelà es un argument donat en responsa que me sembla un pauc estrait, cortet. E efectivament pas adaptat a la critica de supausada etnicitat de l’entitat basca.

La primièra manifestacion per la creacion del departament Pays Basque, i ai participat, al nom d’un movement politic de Gironda ; m’i remembri èstre anat ambe una Bearnesa que li semblava pron normal ; aviá 86 ans al moment, Dòna Darrieulat, professor de rus ; soi estat sus l’empont e en occitan, ai exprimit l’interès de la creacion d’un departament … Pays-Basque, non pas Iparralde, non pas BAB. Es plan una entitat plurilingüa qu’èra estada prepausada a Baiona per aquesta primièra manifestacion, per l’associacion dels elegits ; ai verificat : aquò a pas cambiat al fial del temps, quitament quora los EELV s’i son apondut.

Es vertat lo parti socialiste i participava pas. Èrem çaquelà mai de 8000 !