arcuèlh

divendres, d’agost 21, 2015

La dintrada coma una leiçon de patois parisenc

Aquela leiçon de patois parisenc vos podrà semblar una novèla engolada jacobina ! O un polit mot per amusat los jornalistas, qu'an sul pic, en l'abséncia d'actualitat politica e de competéncia d'estiu, transmetut aital la frasa famosa. Quina es aquela frasa ?
Lo car Manolito Valse a sortit una plan bona «ce n'est pas une promesse, c'est un engagement», ieu que pensavi que lo francés o patois parisenc m'èra pro conegut … soi estat susprès. Mas ambe lo patois parisenc avèm sempre de grandas suspresas. En tot dire o escriure, podèm alara confirmar que lo Manolito Valse sap emplegar la semantica per nos enganar pro plan, es donc perfaitament integrat aquel immigrat qu'a engolit ambe la semantica que cal, lo biais de far foncionar lo jacobinisme lo mai òrb potencial.

La perspectiva jacobina per Occitània es sempre maissanta quand se la jògan en semantica mai o mens escuranhosa.

Ja sabèm que las promessas francesas en temps electoral son d'oblidar a 20h quand la persona que la donèt es elegida. I a un arreporèr qu'explica : «Es pas bon francés lo qu'amana çò de promès», e sembla que lo provèrbi fosquèsse catalan tanben.

Quand entendèm un politician francés, lor cal demandar se l'emplec del mot promessa es lo cas UN, DOS, o TRES : 1 – assurance, déclaracion, engatjament, fe, paraula (d'onor), protestacion, serment ; 2 – anóncia, presatge, signe ; 3 – convencion, contracte, engatjament. Mas còp sec dins lo diccionari dels sinonim en patois parisenc podèm legir «belles promesses», moneda de monaca (pas de Mónega), «fausses promesses» serment d'ivronha (benlèu amb vin occitan), «des promesses en l'air», dins lo vent, «promesses de Gascon» que lo diccioanri considèra coma vielhit... e quora escotèm l'immigrat de la segonda generacion e filh de republican dit espanhòl, lo Manolito Valse sèm assegurat que la promessa es d'actualitat e francesa, es promessa jacobina o francesa. Lo Manolito Valse a retengut la leiçon per çò que concernís fRança, los camps republicans franceses pels batalhons dels republicans « espagnols» èran pas la promessa francesa de respecta de la democracia, mas una ajuda al franquisme.

Los Catalans an un problèma ambe lo mot de patois parisenc «engagement», lo sàbon pas emplegar, díson «compromís». Es benlèu la rason del reviscòl del mot per l'immigrat de la segonda generacion Manolito Valse dins la, ara, famosa frasa : «ce n'est pas une promesse, c'est un engagement».

Donc m'a calgut gaitar tanben dins lo diccionari de patois parisenc, engagement. Parier que per la classificacion UN, DOS, TRES del primièr mot, caldrà demandar als politicians, ara, se la definicion es de al categoria UNA, DOAS, TRES, QUATRE, CINC per engagement. Lo mot masculin es : 1 – obligacion, contracte, convencion, pacte ; 2 – promessa, paraula, serment, vòt : 3 – embauche, recrutament ; 4 – combat, assalt, batalha, echauffourée, escarmouche ; 5 – mise en jeu (tènnis), servici.
Quand un francés «prendre un engagement» s'engager, engage sa parole, mas sembla que lo biais de comprendre aquò cambia d'una generacion francesa a una autra, e sobretot dins la generacion politica, aprèp las eleccions.

Dins l'expression occitana Te prometi ! Te prometi que.... sèm mai o mens segur que serà pas vertat a la seguida! Lo diccionari occitan explica : « prometre v.tr. S'engatgar cap a qualqu'un a far quicòm ; afirmar, assegurar.

Vist d'Occitània la sematica per aquel mot es semblanta, la leiçon de patois parisenc se transforma clarament en engolada jacobina quora s'entendrà la frasa famosa : «ce n'est pas une promesse, c'est un engagement» donc podèm, encara e encara, confirmar, lo Manolito Valse es plan entegrat al sistèma politic francés, mentidèr de servici per la gestion d'Occitània.

Mas benlèu que nos prenon per colhons.... Te prometi ! te prometi qu'es pas luènh de la vertat.

-°- DOS -°-