La rocada es periferica

A Montpelhièr es lo Bordèl que traversa del nòrd al sud, sèm la vila tipica de passatge parisenc ; a Tolosa avèm un periferic de tres vias (supausadas grandas), que sembla èstre l’objecte de sampitèrnes taps de circulacion ; cal dire que lo sistèma de circulacion tolzan a mestièr d’un debat reala e sobretot d’una volontat politica de pensar urbanisme, industria e comèrç, ambe los luòcs de vida, ensemble. A Bordèu es la rocada, es pichonèla se comparam ambe Tolosa, sempre èstre tanben objecte de taps de circulacion, mas lo sistèma de transpòrts collectius sembla melhor pensat e eficaç per demesir los problèmas logistics e collectius.

Mas dins caduna d’aquestas ciutats, amai de Marselha e Niça, avèm lo fenomèn de l’arribada de fòrça populacion nordenca, francesa.L’invasion migranta es del n┌rd, contrariament als discors que podèm entendre al govèrn, a la television, o dins los programas dels partits politics franchimands.

Dementre aiçò, la populacion páura de la vila s’en va lo mai luènh possible del centre ciutat. Aital per agradar a l’economia locala, e agreujar lo problèma lo Conselh General de Garona-Nauta a creat una zòna comerciala de bais còst a Nalhós, en Lauragués prèp de l’autorota. A Nalhós e dins aqueste sud departament lauragués de Garona-Nauta avèm lo fenomèn de la rurbanitat, lo monde urban fabrica zònas de pavilhons (ostal + garatge + pichèl òrt), per albergar mantunes fogals tolzans que trabálhan dedins l’aglomeracion tolzana. Aquò se podrà verificar parier a Niça, Marselha, Nimes, Montpelhièr, Tolosa, Pau, Baiona e Bordèu.

Avèm un fenomèn de classa pichona que, enluòc de viure dins los HLM costumièrs an prepausicions comercialas utilas e interessantas de constructors immobilièrs d’ostals individuals estereotipats. Mas la vida es çò que es, la vida economica se desvaloriza los revenguts, la finença bancària fonciona pus, avèm uèi de mai en mai de familhas en incapacitat de poder pagar aquestes ostals, o quitament encausa d’un divòrse, la familha que dèu partajar las dificulats de l’investiment sobre revenguts demingats.

Avèm aital tot un sistèma urbanistic favorizat pel sistèma politic ; es pietat de veire la quantitat de tèrra agronomicament vitadièra que pòt minjar, agafar. Mas es un fenomèn qu’a debutat dins las annadas 1960, per la construccions de zònas industrialas, puèi de zònas comercialas, puèi de zònas de supermercats, que financèt lo sistèma politic francés, e qu’afavorizèt una pensada economica desligada a las necessitats de la tèrra occitana.

Uèi, d’aquel sistèma politic que n’avèm cap de copable, nimai d’endreit per zo jutjar ; avèm pus cap de memòria militanta, nimai l’administracion, res. Per castigar un sistèma o un politic o l’autre, podèm pus destriar, son totes de castigar.

Que cal far ? La politica liberala es aquela qu’avèm suportat per aiçò bastir.

Se trapa que lo PP en País Valencian a aplicat la meteissa politica e qu’es castigat pel sistèma europèu, sense que realament las causas aguèssen cambiat ; un reportatge de TV3 l’explica sul net. Mas avèm tanben en vídeo sul men blòg una informacion audiovisuala que l’explica tanben per Arcaishon, en Aquitània. Podèm tanben notar las manifestacions occitanas de las debutas de las annadas 1970 sobre la còsta lengadociana, manifestacions qu’an pas gaire limitat lo fenomèn.

Que cal far ? Los terrenhs aital bastits son sense cap de dobte perduts per l’agriultura (veirèm dins l’avenidor çò qu’avèm perduts), puèi se los voliam recuperar, quí n’a las capacitats per tornar apagesiar l’afar ? Los sabers trandicionals son pus transmetuts, e los sabers oficials dels licèus agricòls son per contunhar lo sistèma tal coma es…

Que podèm far per frenar lo sistèma ?

-°-