Ièr èra la commemoracion en Armènia

Èra la data de la debuta del chaple turc contra los Armenians. Aquò farà 100 ans, al mièg de la guèrra de 14/18. Èrem donc en 1915, pauc aprèp serà la revolucion de 1917 a Moscó. L’impèri Otoman èra atacat de pertot, al entorn de la Miègterranèa, e quitament al Sud per las tropas austrialanas e neozelandesas (del famós Communweath britanic).

L’istòria de la fin de l’impèri Otoman es çaquelà –ambe la fin de la debuta del federalisme austro-ongarés- una granda pagina de la fin d’impèris d’ancian regime, sul continent europèu o a l’entrada de la peninsula europèa. E alara dins lo mitan esquerrista francés se ne deuriá autanplan parlar que la fin de l’impèri rus blanc, non ?

Dins lo mitan esquerrista francés, se parla sovent d’occupacion per las tèrras arabas (palestiniana en Israël) ; e donc aiçò dempuèi la creacion de l’Estat d’Israël, e la catastròfa majora en tèrra dels Sultans Otomans, e la guèrra qu’an perdut a costat de las tropas NaZi alemandas.

Mas se parla gaire dempuèi 1915, de l’occupacion aprèp un chaple etnic, de l’Armènia occidentala, pauc dels esquerristas ne parlan, e sobrepas jamais dins los mots qu’ai poscut legir en francés ièr a la commemoracion de Tsitsernakaberd. L’esquerrisme francés ne vòl pas parlar, e la dreita vòl pas votar per reconéisser lo genocidi, alara qu’es tanben un argument per indicar los problèmas que pausa la republica dels Joves-Turcs dempuèi sa creacion, e son islamizacion recenta.

Alara vaquí un parcada portada en fin de la gròssa onda de ciutadans armenians qu’an portat flors (pas armas) dins lo luòc de commemoracion de Tsitsernakaberd, prèp de Erevan en Armènia orientala, aquela qu’es estada sovietizada abans l’independéncia actuala.

Se me volètz pas creire, pendent mai de doás oras, an passejat sus los ecrans armenians, las filas de paraplèja que podètz veire aquí en fòto :

A la fin de la manifestacion quora los oficials son partits, las pancardas revendicativas an florit, discretas, mas seguras, e portadas en collectiu per una massa de gents de tot atge, acompanhadas de la bandièras armenianas sovent ; ai vist çaquelà passar una bandièra francesa, vertat que la populacion armeniana qu’a fugir en 1915, s’es installada a Marselha, Avinhon, Valenci e Lyon, per trapar trabalh dins las usinas de la valèia de Ròse, aquí an fondat mantunes centres culturals, qu’a Lyon e Marselha son devenguts consulats e centre de comèci franco-armenian.

Dins lo bastiment de la commemoracion se pausava flors, amotlonament de flors, pauc a la debuta, los caps d’Estat en primièr, pauc çaquelà :

Puèi la nacion armeniana sancièra, o quasiment, a amotlonat las flors :

Puèi al final, es una bandièra armeniana longassa qu’an clavat lo monument de recòrd a la debuta del genocidi armenian a Istanbul, pel chaple dels Armenians de la vila (per èstre d’una religion qu’èra pas aquela dels musulmans de l’endreit), puèi dins l’Armènia occidentala, coma l’indica las doás mapas presentas dins la manifestacion internacionala.

Sembla perqué los «Joves-Turcs» èran volontaris per fargar una republica laïca, aquel chaple interessèsse pas los estudiants e actors politics per èstre recuperat ni a l’esquèrra (nacionalista francesa), ni a la dreita (nationalista francesa). Fins finala èran plan volontaris per destrusir lo balanç fragil e etnic d’un Estat pluri-etnic, e d’ancian regime, que lo sistèma otoman aviá capitat de servar sègles e sègles, mas que, vièlh, aviá segurament mestièr de renovelament ; se faguèt sus la sang dels Grècs e dels Armenians.

Estranh, dins aquel combat de reviscòl de las dignitat etnica dins l’impèri otoman, se trapa que los kurde –qu’an tanben participat al chaple contra los Armenians- trapan, els, lo dreit d’èstre sostengut pauc impòrta lo discors politic qu’an portat en Euròpa occidentala.

Estranh tanben que del Liban, digun, aquí dins la «sainte France», digun recòrda dins lo mitan integrista catolic francés, que la religion fòrta es cristiana, mas pas catolica.

La republica laïca de Turquia a plan bona esquina a l’imatge de la santa republica francesa aprèp la revolucion dita francesa de 1789.

Donc los armenians quora son arribats en Occitània, per s’integrar èran plan bona bèstia, vist que la casta francesa republicana, li agradava pas d’aver critica del sant regime que se disiá laïc sul modèl francés. N’avèm vist la resulta, ara, quitament los kurdes lo supòrtan pas, aquel regime e çaquelà, coma los Occitans, an plan collabirat ambe lo regime, per exemple en Armènia occidentala…

Donc l’esquèrra francesa s’aucupa dels kurdes, e la dreita francesa refusa de votar per regularizar lo punt de viste istoric sul genocidi armenian, cal dire que Turquia s’es sempre plaçat del costat mondial del mai armat, es segur per aquesta rason que Barak O’Bama gausa per emplegar lo mot «genocidi» car seriá pensat coma un insulta diplomatica cap al regime musulman d’Ankara.