L'OCCITAN ES PAS UNA LENGA REGIONALA ; o caldrà dire a LIBÉRATION. Los dos bilhets personals, un, dos, e lo tres explica : l’occitan qu’es aquò. Mas abans de legir aquel bilhet, cal legir lo meu ancian bilhet. Libération nos baila mantunas mapas per explicar de quina manièra se reformarà, eventualament, ambe de l’umor, un umor basat sus las ignoranças francesas, aquelas que fan los racismes lingüistics franceses, de totas las classas politicas parisencas ; que suportam cada jorn, SUPORTAM – las descriure es jà assajar de las concretizar per los ajudar a oblidar que son sampitèrnes ignorants, sègles aprèps sègles.
Alara soi forçat de tirar e cridar una frasa francesa, calara per els que –sovent- vòlon pas far sense qu’un esfòrç (e la ràbia es alara aquí, dins los escrit occitan), esfòrç per saber un mendra lenga de l’Estat imperialista e europèu francés :
Puèi, de l’ignorança francesa, se fabrica una mapa, unes estereotips modèl franceses, gaitarètz la mapa publicada per Libération :
Dins un article modèl Libération, mas que reberta jà una faiçon de pensar qu’anèm destriar, podèm trapar aquesta mapa de las «langues régionales», un manièra dels mèdias franceses de probar qu’an pauc de conseisséncia en sciéncias politicas, alara que mai que tot sortiscan gaireben totes, los jornalistas, de l’IEP e de las ignorantas escòlas de jornalisme (publica e privada), Tolosa comprès.
Lo concepte de «langue régionale», agrada als mèdias per poder ajudar l’administracion centrlaista d’aver una «reforma territoriala» ; Libération se plaça aital coma una ajuda a-n aquela reforma parisenca e una vision de las region vist de París.
Aquel article es la pròba d’una maissanta fe francesa en la matièra, o piège, s’en trúfan de las regions, per una manca reala de las sapienças antropologicas regionalas. Quitament per las «langues régionales» francesas, l’article se trufa, per, aital, assegurar la supremacia de la lenga de Villers-Cotterêt, d’un edicte reial (coma un devís d’un primièr ministre socialista en junh de 1992), un parçan que s’i vòta, en 2014, FN, non ? Libération a jà oblidat…
Per préner la lenga occitana, que quitament Frederic Mistral negava pas l’unitat dins la diversitat, coma l’eslògan de l’Union Europèa.
L’article de Libération parla un pauc de tot, per fabricar una region al modèl franchimand, li fauta la mapa de la cosina a l’òli o al burre ; benlèu tanben la mapa del dreit escrit e del dreit oral, etc. Enfin tot çò qsue podrà desfavorizar París e la seuna evidenta prepotencia per causir las demarcacion es evidentament oblidat. E l’article s’acaba per la sorga del poder, la casta d’una elitocracia que fa referéncia a Libération per clavar l’article.
Es pas estonent de veire Libération sovent dins lo camp de Madrid, de Roma o de Londres per parlar dels pòbles que vòlon amanar lo dreit a l’autodeterminacion segon las règlas de l’ONU de 1947, o de la societat de las nacions de l’aprèp guèrra dels nacionalismes europèus d’expansion, aquela de 1914/18.
Dins los comentaris se podrà legir : «tot aiçò es maissant, cal gardar las mapas (de l’aEstat regionalizat e centralista francés) coma son», es un pauc çò que Libération assaja de probar a la finala, vist la legida de l’article ; es amusent de veire que Libération –del camp del progrès- fabrica un conservatisme aprèp la lectura de l’article. Pregar lo faus per aver de conservatisme.
La mapa que publicavi recentament es pas publicada per Libération … es normal, perqué çò que lor agrada es d’èstre legitimista, legal a l’Estat centralista francés. Es tanben estonent vist l’esséncia de Libération, la seuna istòria, sortit de la batalha de 1968, ara farbica coma mantunes etudiants de l’elita parisenca de 1968, fabrica un conservatisme editorial, coma Le Figaro.
L’article pròba al mens, que volontat imperialista o pas, lo monde a cambiat, e imposar una novèla dimension regionalista francesa non podrà pus se fargar sense los pòbles concernits. Alara, la meuna mapa es interessanta, es un pauc la règla del dreit escrit e del dreit oral :
Per l’amusament, sus la mapa de Libération, caldrà notar que Tolosa es considerada coma gascon, e lo basco assimilat al gascon. Aquò daissarà pas de far rire los que son de Tolosa e qu’an la mendra idèa del gascon e del basco, çò qu’es pas lo cas de Libération ; la question es la mesma per l’Òlt-e-Garona, Libération a legit l’article compassional e tòrt de GEO… encara un jornal parisenc que s’engana. Les Échos, La Croix, Marianne, Charlie Hebdo, Le Canard Enchaîné, Le Parisien, L’humanité, Regards, La Terre, Le Figaro, L’Opinion, L’Express, Le Point, Le Nouvel Obs, Rue89, Alter Eco, Le Monde Diplomatique, Sciences&Vie, L’Histoire, Voici, Gala, Paris Match, Pif Gadget, France Télévision, TF1, M6, Europe 1, RTL, iTele-Canal Plus, Télérama, Valeurs actuelles, La Vie, etc. Son totes dins aquel camp del nacionalisme francés d’expansion.
Mas tornam a la mapa, ambe d’unas precisions ; Los Peirigordins del Sud e los Carcinòls del nòrd son de la valèia de Dordonha, e seràn contents de veire que son de «langue régionale» diferenta … sobre la mapa prepausada, que mescla lo lingüistic, los fantasmes parisencs, per fargar un sistèma administrat e pensat a París.
Los de Blaia qu’an lo parlanjhe coma lenga, un variacion dialectala del francés, que talament diferenciat del francés, ameritèt per l’UNESCO lo títol de lenga. Mas qu’es pas brica de l’occitan de Gasconha. Lo quite FN o sap en Gironda, pas Libération !
Coma lo Colectiéu Prouvençau, o l’Unioun Prouvençau, Libération trapa pas de sortida al pont d’Avinhon, un pauc coma los fantasmics exilhats qu’ajúdan L’Express a escriure sul tèma, e trapa lo Ròse coma un limit lingüistic d’unas «langues régionales» : auvernhat e Provençalo-Alpin, e Lengadocian-catalan e Provençal-Alpin. La Gavotina es estrangièra a la redaccion parisenca de Libération, coma als Provençalistas separatistas e maurrasians, amai coma als provençalistas que vòlon imposar l’idèa de la lenga provençala a Niça.
E en Arièja, non pas saber que Corserans e País Foixenc son pas del meteis ensemble dialectal occitan (gascon e lengadocian), es una fauta d’informacion lingüistica parisenca. Las ignoranças rebertan aquel document, los estereotips fan l’article…
Lo nòrd del Roergue, de qué pòt pensar los qu’an enquestat sul terrenh per notar l’unitat de lenga entre lo nòrd Roergue e lo Cantal Oèst e Èst ?….
Dins lo meteis article e sa sampitèrna recèrca de separatisme qu’agrada a París, li fauta los subdicalectes de l’occitan, e soi segur que Libération auriá tornat a la departamentalizacion, veire la tombadas occitanas classicas ; mas zo sábon a Libération çò que son las tombadas e los parçans occitans ?
Ai gaitat sonque la partida occitana … endedins l’Estat imperialista francés. Aquel que designa encara nacionalistas extremistas franceses a l’acadèmia francesa, en 2014 coma a la constitucion reiala d’aquel drac de la lenga imperialista francesa (e lo nacionalisme expansionista francés èra pas conceptuat).
Vos podètz imaginar tanben que Libération a pas demandat la fusion entre Varossa, Bigòrra, Comenge e Corserans ambe la Val d’Aran, per establir un Estat pririnenc independent de las pensada parisenca.
Ni del mesme biais, la fusion entre la Gavotina de l’Estat francés e las valadas occitanas al nòrd del la Comtèa de Niça, que ambe la 4ena vila de «França» tornariá a un ensemble coërent e alpenc, d’abans 1860, e l’invasion francesa, militarista e d’un modèl que Putin a pas oblidat per la Crimèa. Tot aquò es oblidat per Libération.
Nimai la fusion de Iparralde ambe Euskadi e Nafarroa.
Nimai la fusion de Perpinyà ambe Figueres e Girona.
L’objectiu es plan de marcar lo còp d’una reformeta que capitarà pas de sortir, l’article per l’ignorança del seu redactor fabrica la non relevança politica d’aquesta reforma d’un catalan exilhat e sotmetut a l’ideologia jacobina, coma lo redactor de l’article de Libération.
Libération es pas encara liberat dels nacionalismes franceses (i a una varietat impressionanta, mas sistematicament contra l’occitan e los sabers accumulats al fial del XXen sègle sul tèma), e de las seunas ignoranças sociolingüisticas occitanas, mas pas sonque.
-°-
Cap comentari:
Publica un comentari a l'entrada