arcuèlh

diumenge, d’octubre 09, 2016

Minjar lo saber-far d'Occitània

La jornada de dissabte passat soi estat carrejat per un bus de l'associacion IRQUALIM, associacion fondada per la promocion de las etiquetas de qualitat dins la region de Miègjorn-Pirinèus ; actualament aquela associacion cerca de s'espandit dins tota la region Occitanie

Ièr, la passejada èra en Tarn, Albigés, e sèm estat dins la montanha nègra, al ras de la rota cap a Besièrs ; dins un país qu'a recebut fòrça immigracion «italiana»; immigracion que ara fabrica lo país occitan viu, e que parla la lenga ; es un país tanben de montanha qu'a recebut tanben las migracions protestantas qu'an fugir l'integrisme catolic francés.

Avèm tardat 2 oras abans d'arriba a Lacauna, un endreit qu'a perdut lo torisme del banh de la fin del sègle XIXen e debuta del sègle XXen mas que n'a servat una partica del nom ; e vengut de Tolosa polluada per las particula, fa bravament de ben de sortir del bus per alenar a Lacauna en mièg de la montanha nègra. LaCauna es al centre de la novèla region administrativa francesa, Occitània ; auriá poscut èra la capitala administrativa e politica, per remplaçar Montpelhièr e Tolosa.

2 oras e sèm a la pòrta d'un musèu de la salason de Lacauna, una IGP ; e sèm estat informat de l'istoric d'aquela IGP per Daidièr Oberti (filh d'immigrat italian) que sap bravament la lenga occitana, e l'istoric del reviscòl de l'imatge d'una produccion certificada e que totes los productors son de la region Occitanie, levat la sal qu'es de Occitània granda, de Camarga.

 O fau dire aquela camioneta es estada la botiga del Oberti per vendre lo cambajon de Lacauna suls mercat d'Occitània, dins l otemps que la lenga èra parlada per 80 % de la populacion ; suls mercats aqueles la produccion Oberti èra venduda en occitan, la transmission lingüistica se fasiá naturalament, mas la television es arribada e lo supermercat e las pretencions francesas d'aver inventat la grande surface faguèt tanben de mal a l'identitat occitana de tot un país occitan.

Avèm donc vist la fabricacion ultra-moderna de la fabrica Aberti, mas tanben dins lo musèu una memòria mai que viva ambe Daidièr Alberti : lo musèu es indispensable d'anar veire e al final podrètz crompar de cambajon de Lacauna IGP (causa que los mercats de Tolosa an problèma de comprendre que val melhor vendre que lo "cambajon de Tarn") ; aprendrèm dins la jornada l'interès d'aver las IGP, sobretot per l'economia occitana e la sociabilitat occitan restaurada e transmetuda.

 L'IGP es pas solament una question de masselièr concients e militants, es tanben una pensada sus l'economia d'una parçan d'Occitània, lo país de Lacauna, las convencions ambe los productors de Roergue, Carcin e Albigés, la sal de Camarga, un escambi clar ambe lo bais Lengadòc de Minerbés, e Besièrs, amai un biais de pensar s'adaptar a tot tipe de clients, en Occitània, e en Euròpa, per tot tipe de disctribucion.

E vos disi pas ... la traçabilitat es totala, très la bòrda dinca las raras botigas de Tolosa ; ailà a Tolosa los botiguièr ne vòlon plan vendre, alara que lo cambajon de Navarra a sa botiga, los vendeires tolzans jògan ambe lo fuòc de la venda de salasonièr que vòlon pas l'IGP Lacauna, ambe totas las consequéncias claras que vos explicarai pus tard. Donc los de Lacauna ambe l'IGP es una pensada per l'emplec local, per una filiara agro-alimentària istorica en Occitània.

 Modernitat de la produccion ; gaitatz :
Tot cambajon arribat aquí es numerotat e seguit dins sa fabricacion, totas las temperaturas e ventillacions son reguladas per informatica, e las quitas qualitats de cada cambajorn es testar a mans, un a un dins lo procèssus de fabricacion, res non fauta ; e quitament dins un recanton Daidièr Aberti es urós de nos indicar qu'aquí se prepara un recòrd Guiness per un gròs cambajon.

La visita èra talament utila pels consomators que sèm, o pels professionals (que me questioni perqué i aviá pas dos o tres busses per aquela sortida), que personalament ieu soi estat pessimista en dintrar dins la fabrica d'Oberti, ara soi convençut ambe la sortida per aquela IGP occitana.

E ara sabèm l'utilitat de l'IGP, aprèp un repais a Lacauna, dins una bòrda del fondator del camin per l'IGP de l'Alh ròse de Lautrec ; lo productor es ara a laissat la man a nòva generacion, e explica : « cinquanta annadas de trabalh comença de veire las fruchas » ; la region de lautrec a pas cap problèma per trobar joves generacions de païsan per transmetre lo saber-far occitan, e l'economia de l'alh de Lautrec (polit vilatge medieval) -installada sus 1/5 de las susfàcias agricòlas, es una filiara que pensa a l'emplec local e a se servar de las agressions de las grandas distribucions mondializadas francesas.

L'alh que pendolha significa : - emplec al país occitan (dins tota la filiara), - economia agresta pel país de Lautrec, vida occitana en Occitània del centre de la region administrativa francesa Occitanie.

Una causa nos es estada explicada : la qualitat es talament respectada e seguida que perdut lo mercat alemand, son tornats, los Alemands, aprèp aver assajat l'alh d'importacion chinesa ; non l'IGP, Indicacion Geografica de Produccion, per l'Alh ròse de Lautrec explica a Lomanha (Alh blanc) lo camin que fau préner, e tantas autras vièlhas produccions occitanas ; mas aquel camin es fruchós -amb patiéncia- a Lautrec al cap de 50 ans... Los Occitans son çaquelà patients per suportar lo sistèma economic centralizat, francés per tot dire, e çaquelà capitar de sobrevriure dins lo mercat mondial gràcia a la qualitat occitana !

Mas coma se fa que los restaurants de Tolosa se fan pas una aunor d'emplegar sonque l'alh de l'IGP d'Occitània ? Coma se far que si pauc de restaurants de Tolosa son pas membre d'IRQUALIM ?

Mas al final de la jornada, avèm plan poscut provar que basta pas d'aver la bona e regulara tecnica per capitar, fau aver lo vam e la dinamica d'una identitat occitana a defendre. Vos parlarai pas del vin modèl joièl kardachian per un promotor del patrimòni viticòl albigés ; lo camin d'entrada sembla als camins dels grands Bordèu, mas l'identitat occitana fauta ; los aglands d'en fàcia lo chai son en 2016 pron nombroses per senhorejar dabans la pòrta, d'en Segur d'Albigés. Non, es bon vin, de bon beure (per los qu'an pas cap conéissencia en vin), de qualitat escolastica, mas es pas aquel vin qu'avèm mestièr ambe una identitat assegurada coma occitana. Mas soi segur que se podràn melhorar, en donar la "planvenguda o benvenguda" sus la pòrta d'entrada, o simplament en emplegar aquí o ailà la lenga e ne fabricar un vin d'identitat fòrta, mens tecnic.

L'alh de Lautrec, e lo cambajon de Lacauna, amerítan tot lo vòstre interès, sancièr, per ne minjar e fabricar aital lo viure occitan bèl que pauc a pauc tornarèm trobar quand la lenga acompanharà lo tot. D'en Segur (sense accent) amerita un vam viticòl occitan per èstre exemplar.

Per èstre assabentat de totas las sortidas IGP de l'IRQUALIM Occitanie : fau èstre enregistrat sul site e aurètz aquela pichoneta carta que dubrís un pauc las pòrtas al saber-far occitan, sovent passionat (o fau aital), vam de la vida en Occitània.  La carta, format carta de crèdit, es a gratís. La prochena preséncia de IRQUALIM serà al SISQA de Tolosa, encara un endreit que senhoreja sus Occitanie e Occitània granda, per la melhoracion de la promocion del melhor d'Occitània pichona o granda, cap ostracisme.