L’occitanisme amerita una lei parisenca ?

Normalament l’occitanisme trabalha per la dignitat lingüistica occitana, doás vias son potencialas : lo trabalh militant seriós (associatiu), l’axe politic al modèl del Quebèc pel francés, lei 101.

Mas es que l’occitanisme amerita una lei parisenca per l’occitan ?

La question se pausa, vertadierament, acabi de recebre dos documents en ligason a la sapiença que cal aver per desvolopar una pensada occitana e una dignitat ; son dos documents recebuts sonque en francés !

Alara dels documents del netejament lingüistic afortit dins los ments de mantunes occitanistas, ai redactat novèlas afichas ; es simplàs ; çò que pròba al mens qu’es pas complicat e que frena pas la comunicacion, quitament pels francofònes monoteïstas lingüistics, lo monteïsme es una pression contra l’occitan de mai ; e sembla que l’occitanisme o sap pas combatre sense aver una subvencion !

1 / ieu me pausi la question : perqué demandar una lei per l'occitan, quora las iniciativas privadas associativas an mestièr d'ensenhar coma installar l'occitan dins las afichas ? En practica vaquí doás afichas transformadas, e doás afichas que l'occitan i es estat integrat (per me, e aquò plan simplàs, o tòrni dire !), ENFIN ! L'occitan frena pas a la comunicacion, l'occitan es un element de la comunicacion, es per aiçò que cal una lei ; non podèm manifestar per aver una lei parisenca e acceptar de non pas emplegar l'occitan dins las afichas de manifestacions privadas en Occitània !
2 / amai caldrà explicar tanben l'occitan, o estricto-sensus la lenga a los que la 'practícan' a Niça .... Istoric es lo qualificatiu que cal per camin.... e istorica es lo qualificatiu que cal per vision. cal donc que los que se fan promotor de la lenga (pauc impòrta coma se sonèsse), s’interessèsse al trabalh dels militants de las quarantas darrièras annadas, e pas simplament los que son promòuguts dins los cicles universitaris. Per exemple, conselhi a Niça de legir Jacme Taupiac, per son libre « l’occitan escrich », e alara auràn argument tanben pel «nissart», e benlèu o sauràn escriure dignament tanben, lo «nissart».

E sobre la fòto que seguís, avètz elegits del POC, en Lengadòc (Montpelhièr), que fan la confirmacion que l’occitan es una lenga de l’escrich, vièlha (es benlèu aital que los socialistas la vòlon servar, vièlh e lenga mòrta), mas al moment que mantunes occitanistas an enfin comprès que la lei esperada sobre l’occitan e la seuna dignitat, èra pus al programa de la lora majoritat politica, dedins los CR !

Non podèm que regretar la fòto aquesta, donc :

Non podèm regretar perqué sense elegit del POC, en Lengadòc-Rosselhon, avèm lo bilingüisme qu’es de mai en mai vesedor :

Es pas lo primièr còp que m’avisi que la preséncia d’elegits o d’elegidas dich(as) occitanistas es de cap utilitat per la visibilitat reala de la lenga occitana ; fasèm la lista, del temps de Censi, i aviá un elegit del POC a Tolosa, e del PNO a Marselha – resulta : quasiment cap politica lingüistica ; anuèch, avèm un elegit en Aquitània, un en Miègdia-Pirinèus, un elegit en Auvernha, 2 elegits en PACA – resulta subvencions a las associacions, mas pas un emplec oficial dels CR de la lenga dins la seuna comunicacion costumièra. Es pas lo primièr còp, alara quora ai vist arribar lo manifèste occitanista, ai clarament dich NON o signarai jamai.

Ni los/as militant/as de basa, ni l’elegits/idas supausats/adas conscients/tas semblan non pas aver los arguments per desvolopar una preséncia clara de la lenga dins lo mitan public, e realament fabricar una politica que sortièsse del mitan de las letras, dels letrats, de las vias vièlhas. E aiçò es un constat que fau dempuèi 25 annadas d’occitanisme ; encara qu’ai après que l’Escòla Occitana d’Estiu existava quora soi estat a l’Universitat Catalana d’Estiu, de la boca d’una professora de catalan ! (e èri del vilatge e collègi que l’EOE se desvolopava !!).

Se tracha que l’elegit en carga de l’occitan en Lengadòc-Rosselhon es un socialista catalan … e qu’es pas del POC, ni del PNO.

Evidentament protestarai contra l’abséncia de lei per la lenga occitana, vist que çaquelà son los socialistas que, per non egalitat republicana, o etnisme aplicat, an votat en junh 1992, l’article 2 de la constitucion, per, coma republicans, aplicar lo «principe de l’Edit de Villers-Cotterêt» (dixit Beregovoy, al moment primièr ministre), evidentament protestarai ; mas perqué los occitanistas son pas estats capables en trenta annadas de preséncia reala sul terrenh de plaçar l’occitan pertot en Occitània e de convéncer la populacion ? Es que l’occitanisme amerita una lei parisenca ? Jà en 1792, son los borgeses de Navarra (Bearn-Pau) e d’Avinhon que votávan per laissar a París la fabricacion de las leis ; jà d’occitans an abandonat la dignitat a París ; es que zo devèm sancièrament pagar un sègle de mai ? Jà en 1213, son los borgeses del comte de Tolosa que refusávan d’èstre solidaris ambe Pere d’Aragon, perqué volián pas de talha a Murèth, tanpauc … Murèth foguèt alara una batalha perduda.

Es que podèm demandar aviat que los elegits e las elegidas al parlament franchimand, lo parisenc (Sénat e Assemblée Nationale) posquèssen tornar aquí, en Occitània, al país per votar las leis qu’avèm mestièr per la lenga occitana, coma al Quebèc qu’aguèron mestièr de la lei 101 per salvar l’emplec public francés ?

Al mens, aurèm elegits e elegidas de qualitat ; o cal supausar la qualitat e que pòdon pas votar una lei per rason de minorança e de constitucion de blocatge republican, conservatisme, un pauc coma en Espanha la constitución interdich de fabricar referèndum catalan sense que l’Euròpa s’inquietèsse del fenomèn antidemocrata qu’es aiçò. O cal suposar per fabricar una federacion de las regions occitanas, las regions e las populacions qu’an mestièr d’aver idèas diferentas e occitanas per acarar la mondializacion e fRANÇA, e non pas trapar dins lo replegament maurrasian la solucion per Occitània. Pétain, dempuèi Vichei-Auvernhe, faguèt dintrar de faiçon quasiment obligatòria las lengas de França (Jacme Servat vos podrà explicar, es encara vivent e grandament viu), los UMPistas o an pas volgut far, los FdG son sul terrenh del netejament francofil e ideologic (conservadors e manipuladors al meteis temps), los socialistas e PRG semblan èstre blocats al conservatisme chevènementista …. Fauta pus que EELV per esperar los veire en gròssa majoritat, esperèm encara ? quantes sègles ? Mas a París, faràn parier que los socialistas. Virar la taula republicana francesa se podriá far sonque ambe los FN ?

Dedins lo classament de Le Figaro, un licèu es al cap de la lista es DIWAN ! Es pas un licèu francés. Lo sistèma republican francés vòl de mediocritat, lor cal votar per la mediocritat per aver melhor ? (Lo jornal Le Monde, del meteis document oficial, a donat una lista diferenta, an oblidat DIWAN)