L’identitat amagada, projecte politic ?

D'unes ne seràn contents, los plegas-esquinas diràn : «avèm una pagina en occitan, jà es eveniment», e per astre es pagada per acompanhar las subvencions del meteis departament a la «setmana occitana», una foscor politica de las grandas e d’una eficacetat dobtosa al nivèl reconeisséncia lingüistica ; mas dins quina condicion d'edicion !!! Dins la pagina «Expression» qu'es donc pas la pagina de la linha editoriala oficiala del departament. Donc, dins una revista oficiala del Conselh Departamental de l'Òlt-e-Garona podèm verificar de quina manièra se fabrica l'handicap lingüistic francés ; se cal prepausar sonque document acompanhat de la traduccion en lenga colonialista, al sègle XXIen. Per l'estatua de Henry IV de France, la causa es diferenta ; vesèm aital l'eficacetat de l'occitanisme en 50 ans ; alara l'identitat segon los socialistas se mesura sus la pagina d'opinion dels gropes electorals del dit departament 47 :

L’estatua de Nerac, ela, emplega la lenga de l’Enric III de Navarra, «A Noste Henric» ; e dins los caps politics, tanben, lo francés èra pron valorizat.

Alara de qu’as cambiat ?

D’aquel temps segur la populacion parlava encara la lenga, mai sovent qu’ara ; o podèm regretar, mas podèm pensar que 50 ans d’occitanisme es pas estat de la granda eficacetat per aiçò virar d’un autre biais ; mas, al moment, la sabián pas brica escriure, vist que l’alfabetizacion per Jules Ferry se transformèt en francizacion (e François Hollande ne faguèt un simbòl seu), un imperialisme lingüistic que suportèm encara, ara, dins la presentacion d’aquesta pagina tradusida en francés.

Los rensenhaments generals franceses an talament fisença als membres seus que parlan occitan, que los acompanhan sempre d’un non-locutor de la lenga veïculara pel grope que cal susvelhar, los «dangieroses regionalistas».

E bè, pels socialistas de l’Òlt-e-Garona, es parier. Cal acompanhar l’occitan del francés, e sobre la pagina «Expression», per èstre segur que las linhas en occitan lor fosquèsse pas atribuadas.

Es una polida fotografia del biais que los socialistas ageneses veson l’occitan : una clientèla de locutors per las eleccions. Quand se sap qu’a sciéncias politicas de Bordèu lo cap del departament 47 a encontrat un occitanista estudiant al meteis endreit, se pòt questionat encara sus l’occitanisme, vièlh e modèrne.

Puèi i a lo redactor, Jean-Pierre Hilaire, candidat “Bastir 2014” e president del PNO ; es un òme volontari, que trabalha ambe la dreita o l’esquèrra de moment qu’i a visibilitat de l’occitan ; la filosofia me sembla bona. Donc cal creire que li an refusat la bandièra d’Occitània per i plaçar aquela de Lengadòc ? Perqué a Agen, la comuna es la bandièra d’Occitània qu’es estada plaçada, ambe los conselhs seus.

Fins a una data recenta, las causas de descripcion lingüistica se fasián pas ; mas la lenga se parlava, e sonque la distança percorreguda, anuèit, pausa un problèma de «parlars diferenciats», perqué la lenga es pas ensenhada pron a l’escòla.

Dins un temps reculat, la meuna familha èra fargada de boçinons d’un costat Peirigòrd, Roerguat o Gascon, per una autra partida Agenesa … e la question dels «parlars diferenciats» se pausava pas. Perqué ? perqué la lenga se parlava, l’emplegavan sense vergonha, e sense traduccion a la lenga imperiala e republicana franchimanda.

Tornarèm prendre una frasa que dèu pas agradar als socialistas : «Serà gascon totjorn e franchimand jamai» Gensemin, en memòria de sa mòrt en 1864. Aquela tanpauc s’èra jamai tradusida al moment que se diguèt, ara los socialistas an pas mestièr de traduccion, mas perqué son imperialistas franceses, sábon aplicar las consequéncias politicas, donar un handicap e cap de politica lingüistica a l’occitan en Òlt-e-Garona. Es lo sol «chèque en blanc» que son capables de donar per la lenga occitana ; malastrosament, l’autre costat politic, a pas gaire comprès tanpauc.