NON REGIONALISTA, donc d'esperit dubèrt. Democracia, perqué es aital que podèm participar, sense demandar un qualificatiu positiu a la democracia. Occitània, perqué es lo meu país e que cal debutar a trabalhar aquí abans de pensar als autres pòbles, e jà aqueste trabalh es una solidaritat ambe los autres pòbles. Bilhet INDEPENDENT e escrit dempuèi Occitània.
dissabte, de juliol 29, 2017
Passejada occitana ambe lo canal YouTube HDP entre Vilamur e Frespuèg
dimarts, de juliol 04, 2017
Fèstas d'estiu per l'occitan
Es precisament a l'entrada de Montpelhièr, un endreit famós per una manifestacion per la signaletica en occitan, a vilanova les maguelona ; divendre 7 de julhet se presentarà un espectacle en viu ; los organizadors lo faràn excepcional, car pel primièr còp dins la ciutat, al pè de la catedrala famosa.
Entrada liura e a gratís ; se beurà per amistat aprèp lo concèrt !
Puèi Vilamur, Garona-Nauta, Occitània, pels agèndas de cadun, de notar la jornada occitana del 28 de julh.
Vasatz Novèla/Navèra Aquitània, la lenga tanben es presenta per l'estiu 2017, per l'estiu hen hèsta en Vasadès.
dimecres, de juny 21, 2017
Jacme Serbat es mòrt
Anuèch, divendres l'enterrament se debana aital :
divendres, de novembre 11, 2016
Roger Gaston, la clau, obrièr dels ATP Marmanda
dissabte, de maig 14, 2016
Cansat de repapiar alprèp del personal politic
Un cònsol d'Occitània me demanda d'agradar a la seuna pagina FB pel vilatge e encara un còp aquel elegit a oblidat d'i botar l'occitan. Es que me podètz indicar lo còst d'aquela oblidança ? Pau Froment se vira dins sa tomba ? Qué politicament còsta d'emplegar l'occitan alara que l'escòla de Pena d'Agenés l'ensenha ? Alara qu'es la lenga istorica e majoritària de la populacion ? (mas pas pro visibla). Alara que quora la comunautat de comuna installa los novèls panèus dels endreits de la comuna, cap trabalh es estat fait per ORTOGRAFIAR la toponimia correcta ?
Aquò cansa quand lo ciutadan (que paga los impòsts e que el pensa a totes/as los ciutadans), es forçat d'explicar que l'emplec de l'occitan còsta res ! còsta res a la collectivitat, levat quand es pensat aprèp una decision politica e l'acte d'aplicacion.
dilluns, d’octubre 19, 2015
De qué ne tirarèm de la lenga de fusta socialista ?
divendres, d’octubre 16, 2015
Pruna : ma colèra que me purgís lo maitin
divendres, de maig 15, 2015
Combatre lo clientelisme
Per obténer un occitanisme modèrne, cal combatre lo clientelisme. De quina manièra lo jacobinisme instrumentaliza la clientèla occitana (ista) ? La subvencion es lo primièr argument, lo segond son las inauguracions d'estupiditats coma plaça, placa o collòqui qu'an sonque per dimension l'egò politic del mercenari republican elegit que, coma del temps dels sang blau, a mestièr de neteja-cauçuras coma professors d'universitat (es al melhor). Lo neteja-cauçura li agrada lo tòca-maneda, e en revèrs tot parier ; e perqué es utile : es utile perqué engana l'inocent pòble occitan, per contunhar la destruccion d'una civilizacion.
Aital, un organiza una sortida d'una placa sense interès, mas costós (e l'administracion o saurà dire – segur en lenga occitana), per dire que l'estatua es aquí, aquela de Gensemin ; quora la placa es en francés e anglés, serà de marbre, costosa (nas aquò es normal e sense inauguracion costosa), costós serà tanben considerada lo fèrre blanc per la placa suplementària (plaçada de tal biais que serà pas utile de l'installar, e sobretot complicar de veire correctament per un passejaire agenés), e bilingüa (tot per far cargar lo sistèma de netejament lingüistic francés, e de donar a l'extremisme d'aquel occitanisme que demanda pietadosament lo bilingüisme, alara que lo politic d'inauguracion el n'a pro ambe la lenga imperialista francesa). Quin plaser de veire lo Cònsol de l'inauguracion de non saber legir lo discors escrit pel militant-professor-occitanista, e non pas saber prononciar Maillane, la prononciacion entenduda e que faguèt rire [Mèlaneu].... benlèu que se l'autor aviá emplegat Maiano seriá estat melhor (?). Mas de tot biais quora se tirèt lo velh de la vila d'Agen, la natura tòrna e lo bilingüisme es donat pel gente e amical cònsol d'Agen, Jean Dionis du Séjour, coma una acte extremista d'occitanista quora es bilingüe, lo pichon discors es pas estat escrit, el ; l'engana oficiala es desvelhada tanben al meteis moment que l'inauguracion ; la presidenta de l'associacion co-organizatriça, o a pas poscut entendre, vist que èra pas presenta. Evidentament, tot repotegaire, «per la dignitat manténguer» serà un extremista, coma se la manipulacion clientelista èra pas un extremisme per enganar dins l'emplec d'argent public.
Aital, un cargat de cultura de Montpelhièr, gentament en carga de la mediòcra politica per l'occitan, serà a Montpelhièr lo sant republican Abbé Grégoire que faguèt la guèrra als «patois», vertat que l'occitan es pas un patois ! Aquel Abbé Grégoire es alara una figura màger de La Terreur, periòde qu'agrada a totes los Jacobins, d'esquèrra o de dreita, mas que d'unes son a l'universitat de Montpelhièr, coma usurpador de cadièra de literatura occitana, e amics del prosejaire pro-Grégoire, elegit de la culture de Montpelhièr ; aquel gente elegit es tanben lo que dona la policadilha de l'Éducation dita Nationale ou educacion nacionalista francesa, per crear d'escòlas bilingüa en Lengadòc (region de Montpelhièr) ; es aquel que li cal 15 ans per crear una escòla bilingüa a Montpelhièr. O sabètz La Terreur es la basa d'aquela definicion de nacion qu'agrada talament a totes los partits franceses, FN-BM comprès ; es una definicion qu'agrada a l'universitat dels letrats plega-esquinas de Montpelhièr.
Dins los dos cases i son professors d'universitat que son los plega-esquinas del sistèma nacionalista francés qu'escana la lenga nòstra, e son «occitanistas» ! (que díson) ; dins lo dos cases i son braves jacobins o nacionalistas franceses, que son coma Mèstre Jourdain de monde que fan de pròsas nacionalistas franceses sense saber, ciutadans que fan tot çò que pòdon per amusar la galariá occitanista (e que nos van organizar una manifestacion montpelhierenca sus aquel escantilh enganador), e «son pas de criticar» car « fan tot çò que pòdon per aver una politica» (enganar vertat), segur es vertat que fan tot çò que pòdon per minimilizar aquesta politica lingüistica qu'esperèm (perqué de còps sabon pas explicar tot simplament), ambe d'actes anti-occitans, amagats per moment inaugural o creacions realament pichonetas d'escòlas bilingüas, tot en las aver pas dins lo sistèma europèu normal. E lo sistèma politica aima aquela clientèla professorala pro-estupida, pro-autodiplomada, pro-plega-esquina politica, qu'an un plaser grand de dire «mèstre vos aiman talament que suportèm la mediocritat que consideratz la causa que sèm normalament lo rebat politic», mas serèm utile pendent las eleccions, perqué sèm una pro bona clientèla estupida.
De quina manièra se desfar d'aqueste clientelisme ? De quina manièra aver un pauc de dignitat per l'occitanisme modèrne ?
1 / oblidar totes los movements politics dits occitanistas dels tempses ancians ; son pus d'una eficacetat politica segura.
2 / oblidar la FELCO, instrument dangierós, amicalas de capolièrs del jacobinisme professoral e d'universitat.
3 / oblidar totas las associacions qu'an una necessitat d'èstre subvencionada per sobreviure, e donc se mesfisar de totes los lors comunicats, e comentaris per contrar la dignitat politica per l'occitan.
4 / crear un fons per defendre l'occitanofòbia, e s'ajustar a bastir un front per la nacion occitana.
5 / se remembrar de la dignitat dels aujòls per la promocion de la nòstra lenga :
dimarts, de maig 12, 2015
Occitanisme e feminisme
De mai en mai, vesi un occitanisme qu’es pas inclusiu, o englobant per tota la societat, per totas las populacions d’Occitània ; e o fan de manièra genta, tranquilla ; aital una peticion per aver un occitanisme al feminin es estada lançada aprèp lo 4 d’abrial, per aver remarcat l’abséncia de femnas occitanas per descriure perqué cal un Sud-Occitània per la novèla region administrativa francesa per Montpelhièr-Tolosa-Perpinyà ; la critica es estada mal portada, mas es una realitat de societat occitana. Mas concretament quitament los que l’an signada, an pas vist çò que se debana al Reialme-Unit per ne far una manièra exemplara de fabricar la paritat en politica, e amerita segur pron de comentaris e un pichonet comunicat.
Dimenge s’apreniá que totes los partits, levat un los Tories, èran capcejats per femnas (pendent dos jorns) ; una femna al cap d’un partit en Escòcia (pas en Reialme-Unit, vertat), a ganhat las eleccions d’Escòcia, coma jamai lo SNP –partit concernit car membre de l’ALE aligança liura europèa qu’es estada capcejada un temps en fRança per un membre del Partit Occitan, o aviá ganhat tant bravament.
La mapa del reialme-Unit (lo reialme ara desunit) ne fabrica la pròva ambe la color jauna al cap de l’Isla granda. E quitament pòrta al comic suls mèdias Internet :
Mas anuèit se publica un article dins la mai granda television privada del Reialme-Unit, un article que pròva de l’importança per l’Union Europèa de l’eleccion d’una femna en Escòcia ; perqué l’UE ? Perqué lo SNP es pro-Europèu, Union Europèa, e los Tories o son pas … Donc se i a referèndum seràn los Angleses e los Tories-UKIP per donarà l’independéncia a Escòcia vist que votaràn per l’UE e pas los Angleses ; e espèri encara un comunicat occitan !
De mai, donc, la femna aquela qu’es al cap del succès electoral, se sona Nicola Sturgeon, qui n’a escrit un comunicat occitan ? Digun. Es pas de crànher que son pas estats informats, o faguèri (!) sus aquel quite blòg, qu’an la costuma de legir en massa….
Dins aquel meteis parlament, es la mai jova MP Mhairi Back qu’arriba d’Escòcia, es una femna encara estudianta, totes los mèdias angleses –angleses, ne parlan dempuèi tres jorns ; la lista es longa e exemplara dels elegits e elegidas a paritat del SNP ; lo SNP es donc un partit exemplar qu’amerita tota las valorizacions en Occitània.
Ai vist passar los comunicats de sosten de l’UDB – Bretanha, e del PNC –Corsega ; dobti pas veire leu lo comunicat EA d’Iparralde ; per Occitània, res de res ! Donc i a plan un masclisme politic en Occitània.
En Occitània, i a tanben un masclistofobisme important en çò del grope professoral occitanista, o cal plan escriure tanben. E o podrai estudiar dins un bilhet qu’arriba… Li farà encara pas plaser al feminisme occitan, mas me sembla que cal èstre balançat per las criticas sus l’occitanisme del XXIen sègle.
Anuèch fan una inauguracion d’una placa commemorativa per un poèta occitan a Agen, a Montpelhièr coma a Tolosa en 1921 (Estatua Jeanne d’Arc), fan una inauguracion d’una estatua Abbé Grégoire !
Occitània es malauta, lo feminisme e son abséncia, e sas exageracions, ne fan una descripcion medicala, sul mòde montpelhierenc ; Occitània es malauta.
-°-
dimecres, de gener 14, 2015
Creire, extremar, interpretar, sebelir
Baissa fòrma coma díson en literatura dessenhada : m'agrada pas quand, per grimaça, lèva la coèta per bicar.
Fòrma istorica e sefarada : m'agrada pas d'aver un grope d'Europèus (coma disèm anuèch) que percaçat per un integrisme iberic e vaticanesc, castilhan, son devenguts pro-poder que los arcuelhavan (a París, a Constantinòpol, o endacòm mai), sense lo sentit critic necessari per tota societat umanista.
M'agrada pas la violéncia, quora ganha una batalha, e destrusís un pòble perqué viu sul territòri conquistat, coma per exemple los mercenaris francs aprèp 1453 (dinca 1470), mercenaris que destrusiràn lo país de Bordèu, e forçaràn pauc aprèp l'administracion fòrabandida de crear lo comèrci que se faguèt triangular... e destructor de l'umanitat. Mas i a un fum d’autres exemples modèrnes, del XXIen sègle.
Lo dominò de tot acte uman es jamai pensat pels extremistas, encara mens per las idèas o interpretacions tòrtas dels libres devenguts sants, o de las constitucions pensadas per l'arrogança d'una representacion que se pensa santa perqué elegida.
M'agrada pas quand, per politica umana, lèva lo sionista acte tal un patriòte act, o que canta La Marseillaise per agradar a la religion République Française e sa diplomacia tòrta.
Lo Mauvais Goût Politique es una causa que fabrica l'imperialisme lingüistic (per èstre benlèu un pauc pacific), pòt virar en violéncia politica, sangnosa (e pas sonque dins l’imne), destructor de la sapiença umana e donc de l'umanitat, tot en trapar collaborators (tal qu'o disiam de Pétain a l’ajuda del poder nazi en fRrança), collaborators de tot escantilh. Oblidar lo dangièr dels Estats expansionistas territorials, o de las teorias que fan de la lenga parlada un territòri per un pòble civic, es oblidar que l'umanitat es en dangièr per las accions dels òmes.
Soi triste de veire que los ciutadans de l'Estat francés se fasquèssen sebelir en Israël, per donar rason a un integrisme novèl josiu israëlian en còpia al sistèma francés, o a d’ancian integrisme politic d’extrèma-dreita europèa. La pensada josiva es universala quora es desterritorializada (legir George Steiner), quora lo territòri li pega, li pega un sistèma francés de pensar, l'illusion que l'Estat es salvador e lo pòble de l'Estat opressor es unic (se parla de Le Peuple de France dins Libération, jornal dit d’esquèrra), coma un dieu dins las glèisas ancianas. La religion que se crei administracion (etimologicament o es, vertat), perqué un rei, un president o un mòllah, un prèire o avesque, li a donat la sanctificacion, una religion devendrà dangierosa. Fan pas d'especificitat religiosa, pas brica.
I a tanben las religions amagadas, quora lo politic fabrica sa religion (Egipte anciana, Grècia anciana, França modèrna), non podèm que se mesfisar del tot.
Quand la religion se revelha coma una perlingueta matadoira de l'umanitat e malgrat los tèxtes, e las quitas interpretacions, i a un dangièr per l'umanitat. En junh 1992, es un pichon vòt a l'unanimitat parisenca que lo francés es dintrat coma una religion lingüistica dins una constitucion republicana francesa, article 2 ; constitucion francesa que viviá sense fins a 1992 ; lo verme nacionalista èra dins la frucha supausada polida de la Révolution française, que abans 1792, semblava pensar a totas las lengas emplegadas dedins l'Estat. En Occitània, aprèp 1848, es l'esquèrra, republicanista, qu'emplega la lenga occitana per convéncer lo pòble, per l'enganar encara, còp sec amb lo poder parisenc. Quora una glèisa cámbia de politica coma de camisa, se cal mesfisar de la glèisa quitament se fosquèsse etiquetada République o lo poder al pòble (etimologicament), tanben etiquetada Laïque o lo còrs del pòble en lenga grèca anciana.
M'agrada quand, per pensada liura, la religion dona libres, clergats, mas que son contes e locutors forçats dementre plan d'autres contes (sense locutors determinats), de non pas ges interpretar a la letra, mas que pòdon aucupar un temps dinca cambiar de contes lo mai sovent possible. La libertat es per totes/as, la libertat de legir e creire tot, mas quora me vòlon imposar una via de lectura unica, soi l'enemic del fosc, de la pensada unica, soi per la multiplicitat de las pensadas, es l’umanitat.
Lo Libre fabricarà mosquèas, temples, sinagògues, glèisas e catedralas, mai tanben imnes sanguinaris e bandièras per fabricar frontièras pels militars emplegar, alara enluòc, se traparà un endreit apropriat pel desvolopament sancièr de la pensada fabricada al mièg dels libres d'una granda bibliotèca.
«Que sòi pas era immaculada concepcion !» La frasa inscrita sus una cauna de Lorda, perqué Filadelfa de Gèrda a degut montar un peticion contra lo curat local que refusava de l'inscrire en occitan sus l’entrada ; èra encara a la fin del XIXen sègle, l'integrisme religiós catolic existava e se revelhèt a la debuta de las annadas 1970 ambe una reaccion del curat de Paris Lustiger contra lo dreit de parlar contra las letras de la glèisa papista. Se cal mesfisar de totas las plutocracias que fan del Libre o constitucion (constitution, constitución) la resolucion dels problèmas de l'umanitat, que fosquèsse religion, o simplament los libres de colors dels integrismes politics, amai de las constitucions faitas per matar los pòbles, lo dreit o libertat d'opinion dels pòbles.
La sapiença dels ancians es tanben una causa que cal pas oblidar. Pel maridatge mon grand-pair per dintrar dins la glèisa catolica, a imposat « vòli plan dintrar aquí, mas alara aprèp a l'ostal se parlarà pas francés», èrem en 1939, mon grand paire a viscut e entendut parlar de 14/18, visquèt clarament 39/45, e la guèrra del Vietnam, Madagascar, Argèria, dinca 1969, mon grand-paire a imposat l'occitan coma lenga de la familha, coma lenga de la dignitat, per non pas oblidar los crimis extremistas franceses dins lo vilatge que la bòrda èra. La sapiença dels aujòls se dèu pas oblidar. L’occitan èra per el, la lenga del pòble, la lenga de la sapiença populara, la lenga de la libertat, lo francés èra/es lo contrari. Es pas estat enterrat a la Val d’Aran (pas encara autonòme e de lenga oficiala occitana), ni dins lo Principat de Mónego (èran pas encara conscients que lo monegasc èra de l’occitan oriental) !
-°-
divendres, d’octubre 31, 2014
Soi contra Sivens, perqué ?
Soi pas de costuma al cap de las manifestacions ecologistas, mas vos pòdi assegurar que la meuna argumentacion contra Sivens es pas basada sus aquela agricultura productivista que destrusís lo país occitan, e sobre una experiéncia agricòla e agronomica (soi de formacion agricòla, al mens 5 ans d’estudis ! e soi proprietari d’un parçan qu’es interdit d’irrigar per rasons agronomicas, AGRONOMICAS).
Es dins las annadas 70 que l'afar a debutat, ambe l'arribada de la PAC, aquela del productivisme europèu qu'explicava que cal noirrir la populacion europèu, dins las annadas 1980, l'argumentacion FNSEA (lo lòdi lo mai fòrt a Brussèllas) explicava que caliá noirrier lo monde ambe aquela politica. La PAC es lo budgecte lo mai bèl de la comission, encara al XXIen sègle.
Avèm ara, una perspectiva clara per veire de qu'a donat aquesta politica :
-
i a de mai en mai de païsans mal noirrits sus la planèta.
-
i a de mai en mai de gèto de paures dins las banlègas de las vilas del Sud de la planèta, e sèm pas luènh d'aver parier en Euròpa.
-
i a -es lo mai grèu- de mens en mens de païsans dins los campèstres. Lo sistèma rurral es mòrt, per l’abséncia d’una economia agronomica.
-
i a de mai en mai grandas explotacions que fan un retorn a las grandas bòrdas d'abans la revolucion francesa que declarèt la ciutadanetat coma un èime del pòble.
De mai, podèm apondre qu'aquel sistèma de subvencionitas, ajudat per l'Union Europèa en massa (unavergonha de las grandas), e pels lòbis productivistas que fan jogar sonque lo mercat mondial (los païsans franceses de la Beauce, a la debuta), a produsit una fialara de productes agricòles de maissanta qualitat, una mèrda de bais prètz, e elonhat del consomators.
E i a encara païsans d'ara per dire que son modèrnes per sosténer aiçò : sosténer qué ? Clarament una mèrda agricòla qu'empoissona lo país occitan, e la populacion, pauc a pauc, ambe las verduras e l’aiga.
Es donc normal de veire lo FN, associat sovent al productivisme agresta francés, sosténer aiçò. Un comunicat es estat publicat dins Sud-Ouest d'Òlt-e-Garona sul tèma. Gausi pas encara publicat lo comunicat del PNO, que sembla talament a-n aquel del FN !
Donc, dins lo camp de la mèrda alimentària podèm plaçar : lo PSf, lo PRG, l'UMP, l'UDI, lo FN, e en contradiccion sancièra ambe la linha politica basica lo PNO ; lo POC a pas sortit un comunicat per rasons politicas ontologicas (al sosten que dona al PSf de Tarn) que fan que lo comunicat del PNO sembla al mèstre qu'emplega lo sol militant qu'a redigit lo comunicat, adobat a Agen per non agricultors, e que refusa de veire dins aquel afar un afar que tòca la societat occitana sancièra ; lo FN el per sosténer lo project o gausa escriure !
E per los que pensan qu'escrivi elonhat de las realitats ; vos pòdi dire que lo sindicat d'irrigacion del vilatge de Pena d'Agenés, es estat basti dins las annadas 70, per un deputat-cònsol antipaïsan (problèma personal de familha de pâïsan) e que las magolhas financièras an bastit quicòm que lo sol usatge es estat ajudar un farmacian qu'aviá investit dins una bòrda vesina, e recebre subvencions europèas.
Lo compte que faguèt mon païre, sortit de l'escòla d'agricultura de Santa-Liurada (un pec agronòme segurament, annadas 1954), èra clar, lo milh irrigat dins aquela valèia de Pena d'Agenés èra pas mai productiu qu'un autre milh irrigat ; mas la diferéncia èra basada dins lo fait que lançava l'endeutament dels païsans, e donc ajudava la banca cooperativa agricòla (a l'epòca monopòl bancari pels païsans), ajudava a portar una fisença per l'endeutament. L'endeutament agricòle a destrusit la majora partida de las bòrdas, trenta annadas aprèp, e l'irrigacion qu'endeutava tanben.
Ara, las causas an cambiat, son los gròs païsans que pòdon pus pagar, e donc es lo Conselh General de Tarn que s'endeutarà ! e que cercarà ajuda al nivèl europèu ambe l’ajuda del lòbi productivista FDSEA-FNSEA-Jeunes-Agriculteurs-Coordination-Rurale.
De mai, se sap ara, en practica e per mantunas bòrdas de Pena d'Agenés, que l'irrigacion es pas necita, cal simplament abandonar las presentacions agronomicas costumièras de las escòlas fondamentalistas gerida pel ministèri de l'agricultura, e que fan un ensenhament a sens unic favorable al productivisme e l'agronomia que farà lèu que serèm forçat de crompar l'aiga a Vittel per poder beure en Gasconha. La presentacion modèrna de l’agronomia sense irrigar es negar de presentar dins totas las cambras d’agricultura que la majoritat es FDESA-Jeunes-Agriculteurs ; se sona avuglament !
De mai, cal apondre que la règlas comunalas qu'ajúdan los cònsols a donar d'autorizacion per bastir, a ajudat a destrusir las bonas tèrras agricòlas, e donc a elonhat la produccion agricòla dels bassin de consomators ; la consequéncia es que los païsans que son productors de verduras son forçat de se levar d'ora per poder vendre a Bordèu, Tolosa, Montpelhièr, Avinhon-Ais-Marselha-Tolon, o Nissa, o Lyon.
Aquel sistèma de las lacas d'irrigacion es una plega que destrusís l'òme e lo sistèma agricòl occitan.
Donc, es clar que soi contra aquel biais de pensar l'agronomia en Occitània, e a Sivens tot parier, sense parlar dels pichons ecosistèmas destrusits.
E o fau pas especialament per Sivens, dins lo Tarn, es lo sistèma global qu'es una catastròfa ; lo FN o explica dins un comunicat, acceptar Sivens es acceptar tot un biais de pensar l'aiga dins la Gasconha, Occitània de l'Oèst.
Dins lo camp FN, qué i trobèm ? Sonque los que pensan que sonque l'aiga resoldrà los problèmas dels païsans, de fait sabèm qu'es exactament lo contrari, l'ignorança istorica francesa es en Occitània la plega que cal sortir, etiquetat FN o PNO, etc.
-°-
Soi d’aquel costat, sense èstre ecologistas elegits.
-°-
Un païsan de l’endreit parla, pigat sus la fòto per aver lo ligam :
dimecres, d’agost 06, 2014
Agen : una pichoneta istòria de parcatge
Ai pas la costuma de contar las meunas istòria e aquelas dels clients-roi d’Agen…. mas aquela val lo còp perqué fabrica una descripcion del futur que serà la gestion francesa d’Aquitània, e donc d’un tròç d’Occitània, Agen.
Ai la costuma d'anar a-n Agen de temps en temps, es pas lo centre del monde, mas reberta un pauc de la gestion francesa d’Occitània. Diluns passat i soi estat per mantunas causas, dementre aquelas, èri portaire d'un paqueton per un amic, un client-roi coma disián dins las botigas d'Agen. E coma es un rei plan educat, e qu'arribavi per la gara d'Agen, aquel ciutadan es estat s'aparcar a costat de la gara coma es conselhat. E coma soi ecologista e occitanista, preni lo tren… de Matabuòu a Agen.
( jamai digun a l’aglomeracion, a la SNCF, a RFF, al Conselh Regional s’es pausat la question del perqué de l’installacion d’aquel panèu ; ai trobat la solucion diluns passat, al parcatge EFFIA)
Los escambis de paquetons son estats pron lèu faits, 14h45 tot èra clavar. Puèi l'amic-ciutadan que se sap aparcar coma es indicat per la SNCF, tòrna al parcatge oficial de la gara d'Agen.
I serà damorat mai d'una ora, en esperar que, lo portalh de sortida se dobriguèsse e que la maquina de pagar foncione.... Lo parcatge es una gestion EFFIA coma es de costuma dins totas las garas ; es al cap de gara (« - c'est pas nous, c'est...»), aprèp una eisitacion, qu'ai après que la gestion èra de l'aglomeracion ; donc es plan l'aglomeracion qu'a causit una entrepresa privada, e visiblament pas capable de far foncionar los instruments de pagament e sortida.
Coma èri un pauc marrit d'aver demandat a l'amic-client-rei d'Agen de venir a la gara, e donc de s'aparcar aiçí, me soi sentit concernit pel problèma : mas ont es l'aglomeracion a Agen ? Soi estat a la comuna : « - c'est pas nous, allez-voir la police municipale », polícia municipala que, ela, me remanda a la comuna, en fàcia. Tornat, ai agut l'esperit per demandar lo burèu dels elegits ; a l'arcuèlh (i a un pilòt de foncionaris a la comuna d'Agen, a totas las pòrtas d'entradas !), « - c'est pas nous et il n'y a plus d'élu, c'est les vacances, allez à l'agglomération » (per astre parlavi pas occitan, catalan, espanhòl, nimai anglés) .... Aquí, meteis, l'arcuèlh se demanda perqué soi pron en colèra ; ben segur perqué els devon èstre sants, e los ciutadans los devon pas pagar perqué tot foncionèsse al melhor, «sèm aquí per los enmerdar» (se pensar, mas se dís pas), sonque segurament !
Arribat a l'aglomeracion, acompanhat per un gente agent perqué sabiá pas ont èra aquel bastiment novèl, ai après la dimension de l'aglomeracion (veire mapa junta) e jà debuta la reflexion sus aquel tipe d'estructura novèla que sembla prendre en carga tot, las accions de la comunas, del departament e la causida de las entrepresas privadas que lo sistèma fonciona pas, e fonciona ambe bravament mens de foncionaris (alara qu’i a gaire agut de transfèrs). L'acuèlh, simpatic (troanva de vacanças), coma lo foncionari en pòste un jorn de vacanças, simpatic, son aquí per vos explicar : « - anèm vos respondre », alara que lo problèma èra de resòudre... De cap a 16h15, lo foncionari, simpatic, a respondut : « la barrièra èra (enfin) levada » ; contactat lo client-rei se questiona : « - perqué los emplegats d'EFFIA sabon pas gerir los moments delicats coma aquestes», en levar la barrièra, punt, alara que los sistèmas informatics -causit per EFFIA-, en plenas vacanças, sembla que foncionèssen pas.
Quí a causit EFFIA per aquel tipe de servici logistic collectiu e de personal puslèu freg ; se cal pausar la question dels futurs amanaitjaments de la gara TGV (veire document junt)….
Dins l'aglomeracion, la question que plana, sense èstre donada, « per astre urosament que los ciutadans son pas totes autanplan exigents » (exigents, per non pas èstre vulgars).... La gara d'Agen es estada inaugurada farà un bèl briu ; ai donc après que l'aglomeracion es en carga de l'entorn de la gara (donc dels parcatges e dels fluxes logistics), sabi que RFF s'aucupa de l'interior, los bastiments (e benlèu la signaletica), e que la SNCF s'aucupa dels trens (punt).
La gara d'Agen es estada pagada en partida per subvencion del Conselh Regional e l'Union Europèa, que ni l'un ni l'autra institucion an sabut imposar la lenga occitana dins la signaletica.
La gara d’Agen serà lèu una gara TER unicament, e donc ambe mens de circulacion e los cambiaments faràn que los ciutadans seràn forçats de traversar la vila e la val de Garona per préner lo tren sus la LGV novèla… E res es previst per un transfèr per la linha de camin de fèrre que partís d’Agen, e que traversarà la novèla linha per anar cap a Lairac, 7 km a costat de la novèla gara de la LGV. Donc tot es previst per assegurar a EFFIA un mercat automòbil coma pels aeropòrts ; e aiçò es – coma los mal foncionaments – la fauta de causidas dels elegits en plaça, que sense vision de la logistica collectiva, fan a la pichona setmana per resòuldre problèmas de logistica e dels desplaçaments dels ciutadans, en esperar que seràn pron piòts per, coma en Estat sovietic, se calar quora foncionarà pas.
En esperar que los elegits prenguèssen mens l’avion, mai lo tren pels desplaçaments e per anar cercar los òrdres a París, seriá plan de veire las consequéncias, sul pic, d’aquel parcatge EFFIA, ineficaç : los veïculs dels ciutadans s’aparcan devant la gara, a la plaça dels taxis, que els s’en van prendre las plaça que damòran dins lo parcatge del buses ; e i a pas un foncionari de l’aglomeracion, ni de la SNCF, ni de RFF, ni del Conselh Regional, que s’en es avizat ! E donc, se los foncionaris s’en son pas encara avizat, los elegits encara mens, Jean Dionis tanpauc.
Ciutadans aparca-te a Agen e demèrda-te ambe los disfoncionaments d’un objecte public NÒU ! Siam plan en sistèma tipe sovietic, mas aquí es la gestion del mercat-Estat-nacion de la dita «République Française ©» que crida als ciutadans de pagar plan, mas que l’eficacetat es rarament a la sortida, nis per la logistica, ni pels elegits.
Aparcar a la gara d’Agen, tot va plan, per astre la gara es pichona e lo trafic tanben.
Prèni lo tren, mas es lo calvari de cada viatge ! 17h20, ai près mon tren per tornar a Agen, es l’estiu, pauc de monde sus als linhas TER, ai agut lo temps de veire, çaquelà que los TGV passavan plen, plen de clients pels taxis….
E cal apondre, l’occitan es pas encara installat dins la gara, son installacion d’Agen, ara que la gara es nòva, costarà car ; es benlèu aiçò qu’espèra los elegits e l’administracion francesa d’Occitània…