Le Petit Bleu, cent ans de premsa

Ièr soi passat en Agenés, e ai crompat Le Petit Bleu - es tot una istòria aquel jornal agenés, e jornal sostengut per la populacion per non pas desaparéisser dedins lo grope La Dépêche du Midi, nom e linha editoriala ; i aguèt manifestacion per servar l’imprimariá agenesa, a pas capitat, mas lo jornal es damorat mai o mens ambe l’etiqueta ... sabi pas gaire s'an capitat aquel jornal dins aquel grope ; mas ièr ai crompat un jornal qu'a cent ans !

Es un pauc coma la politica industriala en Occitània, a calgut fabricar podras e armas, avions, un pauc pertot en Occitània, pel front contra lo sampitèrne enemic germanic, a còps se cal demandar perqué los alemand son siá enemic erredictibles o referéncia per las politicas dels imperialistas franceses, levat pel federalisme politic (edr!) ; e tanben Occitània a mandat vins pels sordats, jà se preparava l’industrialisme viticòl e l’usança dels pesticids ; a partir de 1914 e dinca 1918, i a agut una politica francesa de desvolopament economic per Occitània (estonent aprèp un sègle d’oblidança reala), e un jornal blau per donar la granda lista dels mòrts al front, imprimats sul papièr. Los mòrts son damorats suls monuments, gravats, èran d’aisinas monumentala del nacionalisme d’expansion parisenca, e la politica industriala es damorada a París, o per vendre azòte (cf AZF ambe la crotz occitana) e poirrir los sols occitans, e ajudar l’industrializacion e forçar a la PAC de destruccion del monde païsan occitan.

Ne passi, mas Le Petit Bleu es lo rebat dels cambiaments que França a fait suportar a Occitània.

Le Petit Bleu a acompanhat totes aquestes cambiaments en un sègle de vida occitana en Agenés (Leitora, Eusa, Condom, Castètjelós coma Vilanèva d’Òlt, Tonens, Marmanda, o Montagut del Carcin o Moissac, Beumont de Lomanha – l’Agenés entremièg Lengadòc e Gasconha ) e totas las resisténcias, aquela dels occitanistas, tot parier.

Es lo sol jornal del grope La Dépêche du Midi qu’a una cronica occitana ; es non remunerada.

Es lo sol jornal en Agenés que gausava publicar lo mot occitan, alara que La Dépêche du Midi o Sud-Ouest o refusavan, aiçò dinca las annadas 1990. Lo mot occitan es corrent dins lo grope La Dépêche du Midi sonque dempuèi la fin del sègle XXen ; corrent : vòl dire emplegat pels jornalistas del grope de La Pradeta ; l’òbra ara, serà de lor far entendre que l’occitan es pas una «langue régionale».

Ara, lo mot occitan es pertot dins Sud-Ouest, La Dépêche du Midi, o Sud-Ouest, levat dins las bocas dels comunicants institucionals, e del sistèma politic francés de l’Agenés. E çaquelà l’interès per l’occitan a debutat en Agenés pels socialistas, dins las annadas 1970… Mas res a cambiat sul tèma dempuèi, sèm damorats dins la compassion culturalista, lo suplement d’amna, la cronica occitana setmanièra. Lo personal occitanista e lo personal politic n’an una granda fauta dins la semantica emplegada e dins las accions menadas.

-°-

Vaquí, lo programeton en occitan de Provença se passeja a Nimes, aquela setmana. An passat Ròse e se podrà aisidament veire e entendre lo sant provençal ! (picatz sobre la fòto per aver lo ligam e verificar lo magnific Provençal, occitan de Provença qu’es aquí difusat)

1 / me questioni, perqué VAQUÍ es pas difusat en Aquitània, Miègdia-Pirinèus, Lemosin, Auvernhe, Ròse-Alps, e Lengadòc ?

2 / perqué VIURE AL PAÍS, programa d’Aquitània e Tolosa, es pas difusat en PACA, Provença e País Gavòt, e Còsta d’azul ?

La restriccion regionalista de las difusions de France 3 m’an sempre questionat; sempre. L’occitan de Provença, de Lemosin, d’Auvernhe, o de Lengadòc, es pas una «langue régionale» PUNT.

France 3, direccion parisenca o  aparisenquida, o dèu pas saber. Quora la redevença que los Occitans pagan dos còps per aver l’occitan a l’antena, serà emplegada normalament per Occitània sanciera ?