Escòcia, Catalonha, Occitània e Bordèu

Crotzam la pensada jacobina de «Sciences Po» ambe una analisi d'una tribuna publicada per Sud-Ouest divendres de 11 de julhet 2014.

La paur dels cambiaments dins los poders vièlhs fabrica conservatismes dels Estats violents e vièlhs, ajudat per una tecnocracia jacobina, centralista, nacional-violenta e la tecnocracia europèa actuala.

Un professor de «Sciences Po» de Bordèu, un ancian professor qu'a degut causir lo remplaçar en foncion d'aquela idèa de la santetat de l'Estat central, a donat lo seu punt de vist dins lo jornal Sud-Ouest del 11 de julhet 2014.

Ai legit l'article perqué ai legit primièr l'apondon associat al seu nom ; lo parentèsi (1) indicava «François-Charles Mougel, "Une histoire du Royaume-Uni, de 1900 à nos jours", édition Pérrin, 575p.» ; jà lo títol del libre, sovent causit per l'editor, me sembla pron precís per contunhar legir l'article publicat per Sud-Ouest.

La primièra frasa aprèp aver establit en anglés (sense l'indicar qu'es en anglés) «"Independence or no independence ?" Lo 18 de setembre 2014, los Escoceses (que son pas ciutadans coma per l'Estat francés, benlèu qu'o cal explicar tanben), se questionaràn sobre lo contracte que, dempuèi 1707, los lígan als Angleses dedins la comuna Granda-Bretanha?» (traduccion meuna) me sembla interessanta per ameritar comentaris, e una conclusion que farà la polemica.

Me dona una pietat especiala l'emplec de «Grande-Bretagne» legat a la concepcion de contracte, donc de juridic. Es benlèu un assag semantica per non emplegar sistematicament Reialme-Unit, United-Kingdom o Royaume-Uni, la bona semantica ; mas benlèu cal explicar tanben que «Granda-Bretanha» es realament una realitat geografica, una Iscla ; avèm donc una iscla e dos Estats potencials, aquò existís dins lo monde, entre Asia e Austràlia n'avèm mantunes Estats sobre una sola Iscla. Confondre Granda-Bretanha e Reialme-Unit me sembla una pegesa gròssa, pegessa francesa costumièra, mas darrièr lo calam d'un professor de «Sciences-Po» me sembla una error semantica que cal pas far. Lo debat deuriá èstre dubert dins los mèdias televisuals d'Aquitània e de la rèsta d'Occitània, car nosautres tanben aquí i devèm participar ; es un debat de la ciutadanetat europèa.

Mas jà a la segonda frasa, i a un problèma de semantica diferenta, comentam unes pauquetons : « Per els (los Angleses), en efèit, l'Union (amb un grand U) foguèt e damora abans del tot un afar d'interès (e per quí? Jamai se pausa l'espòli capitalistic londonian). Que la poténcia britanica (jà es un problèma aquel qualificatiu) s'aflaquèsse, e Escòcia, autentica nacion ufanosa de la seuna identitat e de la seuna istòria (jà me sembla un castig dins l'escrit d'un franchimand), se questiona sobre lo luòc dedins lo Reialme-Unit (lo mot es precís, e benlèu qu'o cal explicar encara e encara, car ...).»

Dins aquela article sul referèndum d'Escòcia, lo professor mençona lo balanç que Madrid ne farà, e explica «çò qu'Espanha pensa», jamai es mençonat lo problèma europèu que pausa realament ;la question de saber qualificar la pensada de Madrid, non arriba jamai ; de quina manièra ciutadans europèus pòdon pensar l'afar ; perqué jà membres d'un Estat dedins l'Union Europèa, auràn de sortir de l'Union Europèa de moment que vòlon cambiar de situacion juridica dedins l'Estat membre de l'Union Europèa ? De mai aquela question pausa realament lo problèma d'una Union Europèa que seriá realament l'expression dels pòbles europèus, e non pas aquela d'unas castas al poder al cap dels Estats, la rason que lo Reialme-Unit, vision anglesa e nacionalisme vièlh (UKIP o Moviment 5 Estèlas, o FN e Lega Norte), vòl sortir de l'Union Europèa o destrusir l'instrument de liberacion de las dominacions nacionalistas e expansionistas vièlhas ; aquel instrument podriá èstre l'Union Europèa e lo seu Parlament Europèu d'Estrasborg-Brussels.

Dedins la tribuna del professor emerita de «Sciences Po» fauta donc l'essencial, e aiçò mantunes meses aprèp las eleccions europèas que seràn, un còp mai, lo rebat del refús d'una tecnocracia europèu de respectar la pausicion critica dels pòbles cap a la tecnocracia en plaça. En fasent aital, lo professor de «Sciences Po» de Bordèu, pensi ligat la pensada parisenca, a la dominacion parisenca de Bordèu (dempuèi 1453 per conquèsta violenta) ; aquel professor auriá poscut indicar que favoriza aital l'extremisme nacional-expansionista dels vièlhs Estats qu'an fabricat guèrras en Euròpa a partir de 1791, e abans tanben (sense n'aver aquela etiqueta o concepte politic de nacion modèl Ernest Renan e Maurici Barrès) e dinca nòstre XXIen sègle, e las destruccions e migracions forçadas de mantunes pòbles (e las migracions contunhan dedins un continent que fabrica immigrats, e mudanças forçadas).

Donc, la question dels Referèndums (acceptats o pas) en Escòcia o Catalonha (e segur lèu d'Euskadi, ambe los poders cridats en Iparralde dedins lo sistèma de la «reforma territoriala» dels socialistas), pausa realament lo problèma de saber de quina manièra lo continent europèu podrà tirar la pagina de las violéncias dels Estats vièlhs, per daissar als pòbles, lo dreit de decidir la patz dedins l'Union Europèa.

Car una causa es segura del XVIIIen sègle al XXIen sègle, los problèmas son dels Estats imperialistas europèus. Aqueles Estats son pas brica sants, ni brica lo bon caval per desvolopar una ciutadanetat europèa, nimai una assegurança sociala per una melhora vida dels pòbles.

La tribuna d'en François-Charles Mougel pausa una idèa jacobina e vièlha de l'Union Europèa, benlèu que lo debat se podrà desvolopar mai, se lo jornal Sud-Ouest gausar donar la paraula al delai dels jacobins professors seleccionats de «Sciences Po», a la paraula castica, mas benlèu que mantunes conselhièrs regionals o elegits occitans e bascos an quicòm d'escriure sul tèma ; la crisi del regionalisme limita la pensada a la «réforme territoriale» dels socialistas (?) ; çaquelà pels elegits occitans ne dobti doblament, pel tèma de l'Escòcia e pel tèma de la reforma territoriala dels socialistas.

Conselharai a la redaccion de Sud-Ouest a Bordèu de legir mai regularament Enbata.