Occitània tinda per sempre en portar unes noms que son la lenga nòstra.
De la dignitat volèm per Occitània, volèm sonar las campanas per non veire la mòrt d'un país e de sa lenga pròpria. E quora pensi campana, pensi a-n aquela de Bordèu… prèp del Parlament que los Francs an destrusit politicament.
Sovent de la lenga occitana, a fauta d'un sistèma d'ensenhament digne, e d'un saber collectiu sobre la seuna pròpria identitat collectiva, de familha o individuala, damòra sonque la toponomia e unas nostalgias musicalas o dançadoiras per una minoritat d'afidats o de nostalgics (e ne soi estat un pauc pendent vint annadas) ; aital en Occitània, la toponimia es estada ortografiada tal que la memòria lingüistica zo pòt pas suportar, tal que los Franceses l'an escaraunhada, tal que los Occitans l'an suportada per non pas èstre castigat mai. Car cal elonhar dels esperits que fR-nça s'impausa aital a doçina sense que lo pòble occitan repoteguèsse pas, mas a còp pòt pas levar lo cap per fauta de sapiença sul subjecte, una sapiença elonhada de las letras trobadorencas, e puslèu ligada a l'existéncia dels sabers sobre çò qu'es una politica lingüistica, per la nòstra lenga e per servar tota sa diversitat.
Nos podèm aital estonar que la toponimia occitana fosquèsse suportada aital per las elitas occitanas las mai dignas, dinca las pus sucursalistas o provincialistas, per s'adobar d'una lenga parisenca que s'impausèt e s'impausava, e s'impausa pauc a pauc dins las populacions desraiçigadas del tot e de tot (e que uèi se li prepara d'imposar l'anglés de cosina brusselenca), e sobretot de la dignitat del seu pròpri país, e alara quitament de las loras geografias e dels escriches d'aquestas toponimias e d'aquestas orografias ; sembla que la cantar ambe l'accent fosquèsse pas pron per la dignificar.
Uèi es lo temps de la recuperacion, lentassa, sembla belugejar : podèm aital per una setmana occitana, legir «la langue et la culture occitanes sont ici le bien commun de tous ceux qui veulent s'y intéresser» (ambe unes talhièrs de toponimia perqué damòra gaire qu'aiçò que lo sistèma imperialista francés supòrta de pagar), lo sol interès dels Franceses es estat lo netejament lingüistic e quitament cap folclorisme (fòrabandit autanplan), nos podrèm pas estonar d'aver entendut un discors nacionalista sul tèma a Marselha en fin febrièr 2012, o dins la boca d'una esquerrista franchimand en Corsega (i a pauc de diferéncia sul tèma, perqué ? Nos podèm pas estonar que los Bascos zo suportèssen pas ; nosautres es encara lo plega-esquina. De l'error conceptuala d'Ernest Renan o Maurice Barrès i ai jà respondut mantunes còps, mas farèm un paragrafe per afortir l'afar) en debuta de març ; es una error de la dictatura pòst-revolucionària dicha francesa, una error que suportam dins los caps dels paraulièrs de la maissanta politica en Occitània, per la passa 2012, o que suportam dins las setmanas de «sensibilisation du colonisateur républicain» e malatrosament de las collaboracions lingüistica e politica, veire associativas e civilas o a còps papistas ; lo colonizador a encara los pès dels militars bonapartistas, e los a plan amagat.
Es lo moment de far lo morre e de cridar fòrt qu'avèm mestièr de libertat de poder emplegar la nòstra lenga millenària, mas la volèm veire emplegada ; l'orografia e la topografia es un instrument de visiblitat e de cresença dins la realitat d'una pichona debuta de politica lingüistica ; l'abséncia de signaletica en occitan es una realitat, son pas unes panèus de dintrada de vilatge que me fan creire lo contrari, o que fan fugir lo torisme ; es çaquelà jà una informacion sul nivèl de non respecte dels sabers locals e de l'indignitat d'èstre elegit/ida en Occitània en rengar l'occitan dins las bordilhas de l'istòria; uèi n'avèm pron de la vergonha occitana, uèi vesèm pertot en Bretanha, Euskadi, Catalonha, Corsega, Alsàcia las signaleticas puntejar dempuèi vint o trenta annadas, en Occitània esperèm : perqué aquel problèma ?
1 / la demanda occitana es pas pron seriosa e fòrta ; la cal manifestar seriosament e fortament. Las elitas occitanas fáutan totes al XXIen sègle de formacion elonhada de las letras o del amicalisme associatiu, e pus realament ligada al país real, al viscut del pòble sotmetut que sèm alara devenguts. Benlèu tròp de professors per defendre lo país e pas pron de professions liberalas, o de professions urbanas...
2 / lo personal politic mestreja mal l'afar e gausa pas desplaire al mèstre bèl e parisenc ; el fabrica una uniformitat enluòc de l'unitat cridada, mas suportam las enganas aquelas, sampitèrnas. Suportam la terror cada jorn, cada jorn la guèrra contra una creacion de la nacion occitana, contra sa lenga, suportam la sampitèrna terror revolucionària francesa.
3 / las pichonas politicas politicas lingüisticas son una debuta leugièra del despertar politic digne, mas ara avèm mestièr d'una lei d'Estat per imposar a totes/as qu'es vertadièrament la lenga de totes/as. Se cal donc manifestar... se cal encara manifestar, es aiçò qu'es de mens en mens suportable.
Amai «per èstre comprès de totes» avèm quitament dins las manifestacions dichas occcitanistas l'imposicion del sol francés. Uèi aquela imposicion reberta l'intoleréncia lingüistica francesa e perseguís lo chaple lingüistic francés. Perqué tradusir, quora l'occitan es talament entendut per totas las nacions de l'environa, l'italiana e piemontesa o liguriana, la catalana (la fòrta vesina), l'aragonesa e espanhòla, l'asturiana, la galiciana e la quita basca (de Nafarroa o Navarra e d'Euskadi) ; perqué elas sábon entendre, perseguís que los del nòrd, los de las conquèstas sangnosas, de l'administracion militarista de uèi, se son encara latins dins las raiças lingüisticas, non pòdon suportar, suportar... Es plan lo vèrb bon. Es suportar ! Suportar perqué ? Perqué an talament assimilats qu'èrem en fin de corsa lingüistica, e qu'avián ganhat. Surtout que le morçeau le plus gros faisait plaisir d'avoir saigné...
Uèi s'acaba lo moment de vergonha ? Non car vesi pas la toponimia occitana sul camp batalhièr del netejament lingüistic, vesi pas la lenga nòstra espelir dignament, e sobretot pas pron sovent pertot, dins sa sancièra dignitat.
Quora atudarèm lo manifestar, e lo blòg aquel, serèm en país normal, e benlèu dins lo meteis Estat que serà devengut democratic.
Ara escoti lo darrièr disc de l'Atlàs sonòre de Lengadòc, André Daban fabrica la musica que son per Occitània, al plaser...d'una dignitat oblidada (e presentada sul libret en francés), malgrat d'èstre pus que dos dins l'Estat francés, e un en Occitània, la compausicion sona bèla Occitània. Es aquela dignitat artesanala e occitana que cal tornar en massa, per la nacion salvar e manténer.
Darrièra causa, nos podèm qu'afortir sul camin de la dignitat en saber que l'accent de l'assimilacion nos serà sempre repochat...
-°-
Cap comentari:
Publica un comentari a l'entrada