Marridajoana a publicat un article de viatge en Corsega, sembla aver descobert la luna còrsa ; es vertat que dempuèi los burèu del FdG i a pas una linha de batèu directe per anar a Bastia o Aiacciu, e Internet dèu pas foncionar sobre aquesta linha logistica d’esquèrra. Li cal legir aquel articlòt tanben farà descobertas de las grandas (tot es relatiu per Marridajoana) per Montpelhièr e la seuna universitat.
Cal èstre balançat, l’administration francesa (universitària o pòst-universitària, ministèri de la cultura) lor agrada las lengas regionalas, perdon les langues régionales ; ambe pauc de mejans fan polidas enquèstas mai o mens faussas, mai o mens manipuladas (es sovent las loras fautas), pichona revista mal difusada (Langues et Cité), mai o mens compremedoira, mai o mens politica, mai o mens demostradoira e d’emplec aisida çaquelà. En règla generala, lo public pichon e concernit es grandament satisfait del pauc que fan dedins l’administracion francesa, es sovent de l’autosatisfaccion dedins lo sistèma… car es talament estonant quora es plan fait, e dempuèi dètz annadas podèm dire que lo trabalh presenta plan, sempre. es grandament pietadós que lo public fosquèsse pichon e pauc concernit… Alara que sembla o cal mandar a totes los establiments publics de las prefectoralas, als militants FdG e FN, a las administracions d’ensenhament (public e privada), a las administracions decentralizadas (de la lei defferre de 1982), e las deconcentradas.
Aital ai recebut dos numèros de 2012 de la revista Langues et Cité, ai recebut novembre e decembre de l’an passat ; siam a la fin de genièr 2013.
Avèm just en portada doás pròbas qu’es una revista vaccinanta, vaccina los militants de cada zòna concernida ; es pas brica prevista per èstre difusada al grand nombre, al grand public (senon seriá estada tradusida en catalan, vist qu’es la lenga europèa e minorizada qu’es la mai practicada es la lenga catalana de Perpinyà), es previst per difusar als militants per explicar que fan causòtas (es aital que la lenga còrsa es emplegada a egalitat, o quasiment), nos cal felicitar d’aiçò, mas o cal explicar tanben (veire seguida).
Es pas una revista republicana, vist que l’egalitat de tractament es absent, d’una lenga a una autra, mai tanben per l’occitan sempre emplegan lo romantisme ‘langue d’Oc’ per explicar qu’es encara viventa. Lo mot occitan lor sembla un òdi, alara que pauc a pauc la populacion, la vertadièra, aquela qu’es pas foncionarizat per França, accepta lo mot.
D’unas maissantas lengas diràn qu’es la fauta de las bombas en Corsega que la lenga es emplegada ; es un pauc coma en Iparralde son las bombas que faguèron lo recrutament en lenga basca de las animatriças de Radio France, ambe de DRHs que venián de París dins las annadas 1990 ; o benlèu que lo lòbi còrse es un pauc coma lo lòbi breton, del jiadista dincal ministre, son pertot…. De verificar, benlèu per un estudi montpelherenc de l’Universitat, quí sap ?
Es benlèu aquí tanben l’explicacion que podèm donar a la creacion de Via Stella dins l’entrepresa d’Estat France Télévision 3 mantunas annadas farà, e l’accent còrse i es pas caçat dedins los programa en francés, coma Jacques Derrida o explica, per l’accent bearnés, pel Collège de France dins las annadas 1970 :
Mas cal anar mai luènh dins l’informacion per Marridajoana en visita en Corsega, vist –sense critica dedins lo setmanièr- vist per mantunes militants dins lo setmanièr lengadocianista La Setmana ; que cal pensar d’aiçò dessota ?
Podèm afortir que s’Occitània o Catalonha del nòrd an pas una dignitat lingüistica, es perqué al seriós, lo sistèma politic installat en 66 o dins los 35 departaments occitans, refusa l’emplec normal de l’occitan o del catalan. Es plan un refús politic caracterizat, del personal politic provincialista, o de la santa FELCO de préner lo modèl còrse d’ensenhament per las seunas revendicacions (revendicacions), que aital fabrica una administracion centrala francesa qu’emplega ni lo catalan, ni l’occitan per la revista Langue et Cité.
Podèm afortir per Corsega que la preséncia fòrta del PNC e de Libera, ajuda a la presa de consciéncia politica per l’emplec de l’occitan al nivèl del ministèri de la culture.
Cal notar que soi segur que lo ministèri de la culture francesa e de las lengas de França an mantunes exemplars a mandar als elegits e a las elegidas d’Occitània, per préner lo modèl còrse en referéncia. Puèi nos pausarèm la question de saber s’es eficaç o pas, puèi. Mas abans assajam de copiar lo modèl còrse, se pensam coma mantunes que la republica se dèu adaptar als territòris, e non pas, coma Mélenchon, que los territòris e las populacions se devon adaptar a la republica francesa centralista e sanctificada pels papistas d’esquèrra, venguts de Montpelhièr o d’endacòm mai.
La fauta l’a pas sempre l’Estat francés, e la seuna potenta administracion centrala, mas tanben cal listar la convivéncia politica ajudada per mantunas associacions de privilegiats, aquela convivéncia, per fauta d’arguments regulars e fòrts, fabrica un Estat que refusa la dignitat per l’occitan. S’en cal estonar ? A la plaça de l’Estat francés, e ambe los arguments de la Marridajoana (desprovesida d’arguments politics que tenguèssen la rota), soi segur que fariái parier, l’autruga dins l’arèna del Malí, gaitariái pas passar las tropas francesas, e seriái per esperar las tropas virtualas africanas dementre que l’integrisme s’installèsse al desèrt per un trafic destaxat.
Del meteis biais, es plan la fauta de pression politica occitana (lo POC jòga pas pron lo seu ròtle, e los autres moviments son pron flacs per esséncia), pression que fabrica l’abséncia d’una television occitana per France 3. Es clar donc que cal doás causas per Occitània : – un sistèma politic fòrt e occitanista (aquò serà lo costat sense subvencion publica), – cal un sistèma d’ensenhament public regional, es de dire nacional per Occitània (privat e public, amai associatiu), coma nacional per Catalonha del nòrd. Ièu me pausi lo problèma de saber s’enluòc de far reünions cada setmana per un manifeste occitanista, seriá pas melhor de mandar cada setmana unas letras de protestacion a totas las direccions de France Télévision per non complir lo seu ròtle previst dins la Carta de la meteissa television dicha publica.
E del meteis biais, seriá de far pel personal de l’Éducation Nationale … lo pus naut plaçat e que vòta Melénchoneton.
Cap comentari:
Publica un comentari a l'entrada