A Sant Martin a las Caraïbas, ne párlan.

L'EURÒPA, FRANÇA E NOSAUTRES FÀCIA A LAS LENGAS REGIONALAS EN PORTADA!
Igor Rembotte

publicat lo dijòus 9 de mai de 2013 a las 10:14

Fasent bon l’avejaire del Conselh d’Estat, lo govèrn renonciava lo 10 d’abrial darrièra a la ratificacion de la Charte européenne des langues régionales ou minoritaires, çaquelà un engatjament n°56 del candidat Hollande.
Aviá dit "Moi Président... je ferai ratifier la Charte européenne des langues régionales ou minoritaires. Je suis pour que les langues régionales soient reconnues et parlées. Si je suis président de la République, j’aurais à envisager avec le Parlement, une modification de la Constitution pour ratifier la charte des langues régionales. (...) En rappelant, néanmoins, que la seule langue officielle est le français." [NDLT : Me President … farai ratificar la Carta europèa de las lengas regionalas o minoritàrias. Soi favorable que las lengas regionalas fosquèssen reconegudas e parladas. Se soi president de la Républica, aurai d’envisatjar ambe lo Parlament, una modificacion de la Constitucion per ratificar la Carta de las lengas regionalas (…) En tornar, totparier, que la sola lenga oficiala es lo francés]
Sobre aquesta via, lo Conselh del ministres del 10/04/13 aviá previst d’examinar cinc projectes de lei de modificacion de la Constitucion, que la ratificacion de la Charte européenne des langues régionales i èra integrada [….]. Mas, a la velha d’aqueste conselh, lo president Hollande informava de sa volontat de retirar aquel tèxte de l’òrdre del jorn e del renonciament del govèrn de portar aquel projecte legislatiu. Per justificar la sortida aquela, lo president dels Franceses donava l’avejaire, sollicitat, del Conselh d’Estat que estimava que aquel tèxte seriá pas confòrme a la Constitucion ; alara que quitament lo projecte portava sobre la modificacion de la dita Constitucion ...
En realitat, la mesa en òbra d’aquesta promessa electorala auriá un còst vertadièr que l’Estat es pas actualament en mesura de pagar.
Una autra rason del reneonciament podriá èstre dins la páur d’Hollande de non pas pervenir a capitalizar los 3/5 dels parlamentaris qu’une revision constitucionala necessitava ; d'autant mai que devriá conténer d’autras tematicas tala que la refòrma de l’estatut del chef de l'Etat o encara lo dreit de vòt dels estrangièrs.
Une carta de contranhiment
Adoptada pel Conseil de l’Europe lo 25 junh de 1992, la Charte européenne des langues régionales ou minoritaires consacra "le droit imprescriptible de pratiquer une langue régionale dans la vie privée et publique".

Dins aquel sens, la dita Carta enoncia nòu "objectius e principis" de contranhiments en cas de ratificacion, dementre que "la facilitacion e/o l’encoratjament de l’usança oral e escrit de las lengas regionalas o minoritàrias dins la vida publica e privada ; la mesa a disposition de fòrmas e de mejans coërents d’ensenhaments e d’estudis ; la promocion de las fòrmas apropriadas d’escambis transmacionals per las lengas regionalas o minoritàrias practicadas devath una fòrma identitca o aprosmada dins dos o mantunes Estats."
98 mesuras, dementre que l’Estat signatari dèu causir d’en aplicar un minímum de 35, acompanhan aqueles principis en matièra d’ensenhament, de justícia, d’autoritats administrativas e de servicis publics, de mèdias, d’activitats culturalas, de vida economica e sociala, e d’escambis transfrontalièrs.
França n’aviá seleccionat 39 al moment de la signatura en mai 1999 [NDLT signatura presentada de faiçon rocambolesca per Muscovici a Bucaresti], mas se jonherà alara pas als 25 Estats l’aguent ratificat, per las rasons sus listadas.
(NDLR: En dreit international, la signatura val per n’èstre sòci, promessa e procedís la ratificacion, del poder executiu en general, qu’engatja l’Estat signatari d’executar los tèrmis signats)
Per compensacion, la majoritat de govèrn s’es virat sul projecte de lei relatiu a la fasa 3 de la decentralizacion [NDT : prepausada pels socialistas de Bretanha], en i ajustar un article que prevei que lo Còde de l’educacion serà completat per prendre en compte la  “connaissance des langues et cultures régionales” [NDT conseissença de las lengas e culturas regionalas].
Se tracta concretament per las collectivitats territorialas d’organizar d’activitats extra-escolàrias, educativas, esportivas e culturalas, que podràn portar sobre la coneissença de las lengas e de las culturas regionalas. Facultativament, aquestas activitats non podràn "se substituer ni porter atteinte aux activités d’enseignement et de formation fixées par l’Etat" [NDT : se subtituar, ni portar prejudici a las activitats d’ensenhament e de formacion fixadas per l’Estat].
Per çò que concerní Sant Martin, es evident que caldriá pas tròp esperar las avançadas concrztas pel biais tal que las urgéncias e las causas imprevistas son superiora a las possibilitats...
De l'interès de valorizar una "langue régionale" a Sant-Martin (NDLR : es una mena de creòl anglo-francés)
Desvolopar lo bilingüisme sul nòstre territòri es un subjecte que se pausa tal una Arlesiana [NDR : made in Occitània]. Çaquelà i a unas realas e fondamentalas implicacions en matièra de desvolopament, tal que l’avèm jà exprimit aiçí. Una lei pausariá aquesta necessitat tala una obligacion e enquadrariá los mejans, en particular dins lo maine educacion que son de las competéncias qu’avèm jà mençonat.
D'autre latz, dins lo nòstre contèxte geopolitic, sabèm l’interès economic intrinsec de talas mesuras.
En fòra de tot aiçò, la practica enquadrada del multilingüisme seriá un factor de coësion sociala dedins l’esperit de promocion de l’identitat culturala.
Se tracta absoludament pas d’abandonar la lenga republicana al profièich d’una lenga locala, mas puslèu de bailar los mejans de far existar nòstra pluralitat de tal biais que l’eficacetat e la coësion fosquèsse clara dedins la basa geografica que sèm.
Alara, quinas sortidas?
Se podèm comptar ni sus l’escalon local, ni sus l’escalon nacional per donar l’impulsion necita a la nòstra especificitat lingüistica, damora una via d’explorar : aquela de l’Euròpa [NDT: Union Europèa vist de las Caraïbas] qu’autreja un luòc bèl a totas las problematicas d’identitat culturala, de coësion sociala e de desvolopament economic.
E dins aquel encastre, la reconeissença de la lenga parlada localament coma lenga regionala podriá fargar una alternativa. Aquesta reconeissença podriá sollicitacions en seguida dels fons europèus de mesa en òbra d’aquel particularisme. Lo "Saint-Martinois", lenga regionala, ajudariá d’accionar los pals financièrs a menada educacionala e culturala e quitament de cooperacion transfrontalièra. Per obténer aquesta reconeissença, caldriá que la lenga dita aguèsse caracteristicas que li fosquèssen  pròprias e la diferencia de l’anglés oficial per exemple. Robert Romney a jà donat un primièr pas dins aquel sens dins lo libre "Saint-Martin Talk", seriá de bon gran que las emienças localas competentas en la matièra s’amanèssen del subjecte e prenguèssen lo camin de Brussèllas.
O, per desfaut, aquelas de París car lo ministèri de la Culture questiona per aquel moment projectes eventuals [….] per mantunas òbras ligadas a las practicas lingüisticas sus l’ensemble del territòri.
Aquò dit, quitament sense aquel label "langue régionale", lo nòstre estatut de RUP baila d’ara endavant e jà accès a mantunes fons europèus sollicitables dins l’encastre d’un FSE. Aquò serà lo tèma dels article venent que s’inscriràn dins la seria "Europe" qu’avèm volgut dubrir aquel jorn del 9 de mai dedicat a la fèsta de l’Euròpa.
Un dels punts qu’i serà listat, concernarà la mendra-usança dels fons çaquelà disponibles pels programas operacionals a Sant-Martin (?) dementre que d’autres fan gloriòlas de sortir sul pic d’Euròpa.
Se l'objecte es pas aquí de platussar o prosejar contra lo PTOM mas de far lusir un ensemble d’aisinas que son a posite autanplan que lo RUP e que se tracta de far servir abans que de caminar per un novèl estatut e de dubrir novèl periòde de descobèrta alara que avèm pas acabat de far lo torn de las possibilitats actualas.
Sul pic, basta qu’una o mantunas associacions bastissèssen un projecte coërent de promocion culturala o a menada educativa per poder emplenar los papièrs de crida a projectes e als fons ligats, e dubrir una pòrta dins l’installacion de las nòstra especificitat lingüistica. Las iniciativas aquelas seràn, en mai, en fasa ambe la Politique Publique de valorisation de la diversité linguistique en France – Tornam aquí qu’obrar dins la linha d’una politica publica pòt duèrbe accès a finançaments publics- tala que promòu l’Estats generals lingüistics d’Oltra-mar que se son debanats en 2011, e que traparètz lo dorsier aquí.

Aquel document es plan utile per federar las demandas, demandas installadas sus un sistèma estatal francés que sap quitament pas que l’anglés o lo creòl anglés es lenga mesprezada sul seu pròpri territòri de poder republican.

Apondons importants :

1 / Sant Martin es dedins l’Estat francés e pas sonque un paradís de la pesca, ne cal parlar a Jérôme.

2 / la Charte Européenne des Langues Minoritaires es un imperatiu d’aplicacion per far dintrar Turquia o Sèrbia, o Kossòvo … dins l’Union Europèa, mas pas l’Estat francés per damorar dedins ?

3 / lo Congrès (Sénat e Assemblée Nationale) s’aplegarà en julhet 2012 ; pel moment, l’agendà es pas sompletat ambe lo cambiament qu’esperèm, dins la granda tradicion (75-1) francesa aplicada aquí pel nacionalisme expansionista francés vist pels socialistas.

4 / los elegits socialistas d’Occitània, en majoritat (levat Bordèu) se son pas gaire inquietar de l’afar, son mens inquiet que l’èran quora devián èstre fotografiat ambe l’estatua de Joan Jaurès pendent la manifestacion del 30 de març a Tolosa. Socialistas vòl dire, PSf, PRG, PCF, EELV. Lo FdG aguent clarament porès lo camp UMP-NC-UDI-MODEM e FN sul tèma, lo negar.

5 / la lei d’Estat, dins lo cas de Sant-Martin, fabricarà una ‘langue régionale’ de mai, alara que Sant-Martin a coma lenga regionala un anglés creolizat coma l’anglés de totas las populacions ditas anglofònas de la planèta. E pertot al monde, l’anglés es considerat coma divèrs e çaquelà dit lenga anglesa coma a Oxford o Cambridge, question de prestigi, levat a Sant Martin ? Es plan l’estatut legal de la lenga non francesa qu’es pausada per Sant Martin, la francofonia legala parisenca desgrada e ierarquiza las lengas, de faiçon universala. L’Union Europèa ne deuriá téner compte per sancionar l’emplec de la lenga francesa en Euròpa, Union Europèa.

-°-

La letra publicada dins L’Humanité procedís de l’excepcion francesa, non pas per la redaccion (zo veirèm), mas puslèu dins lo contengut basat sobre l’ignorança que l’anglés es tanben, tanben, «langue régionale» a l’Estat francés, dins las colonias d’oltra-mar !

Lo jornal militant L’Humanité es legit pels militants, alara gaire d’occitanistas la sábon legir sense aver una crisi de nèrvi, petar un plomb per legir lo biais que se farga la desinformacion, es pas melhor que Le Figaro çaquelà ; cal legir lo tèxte sobre la nocion o concepte de sobeiranetat en seguida per entendre. Donc es un comunista que s’amaga darrièr una “Lettre du Réseau Langues et Cultures de France”, e que per èstre publicat dins L’Humanitat d’aficar enfin “front de gauche” de las arts e de la cultura ; la causa es clara e es lo seu dreit, mas es clar ara, aprèp la recepcion del document aqueste en responsa a L’Humanité qui practica la meteissa desinformacion que Marianne sul subjecte de las lengas mesprezada pel nacionalisme republican francés.

La responsa es basada sus l’idèa que la République française se podrà salvar ; d’unes o pòdon creire, mas totes los elements abans o aprèp 1789, fan que soi grandament septic.